O Κανονισμός (ΕΕ) 2023/2844 για την ψηφιοποίηση της δικαστικής συνεργασίας και της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές αστικές, εμπορικές και ποινικές υποθέσεις και για την τροποποίηση ορισμένων πράξεων στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ στις 27.12.2023.
Ο νέος Κανονισμός θεσπίζει ενιαίο νομικό πλαίσιο για τη χρήση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας μεταξύ αρμόδιων αρχών σε διαδικασίες δικαστικής συνεργασίας σε αστικές, εμπορικές και ποινικές υποθέσεις και για τη χρήση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων και αρμόδιων αρχών σε δικαστικές διαδικασίες σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.
Επίσης, θεσπίζει κανόνες σχετικά με:
α) τη χρήση βιντεοδιάσκεψης ή άλλης τεχνολογίας εξ αποστάσεως επικοινωνίας για άλλους σκοπούς εκτός της διεξαγωγής αποδείξεων δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2020/1783
β) την εφαρμογή ηλεκτρονικών υπογραφών και ηλεκτρονικών σφραγίδων
γ) τα νομικά αποτελέσματα των ηλεκτρονικών εγγράφων
δ) την ηλεκτρονική καταβολή τελών.
Ο κανονισμός εφαρμόζεται στην ηλεκτρονική επικοινωνία στο πλαίσιο των διαδικασιών δικαστικής συνεργασίας σε αστικές, εμπορικές και ποινικές υποθέσεις, καθώς και στις ακροάσεις μέσω βιντεοδιάσκεψης ή άλλων μέσων τεχνολογίας εξ αποστάσεως επικοινωνίας σε αστικές, εμπορικές και ποινικές υποθέσεις.
Σκοπός του Κανονισμού είναι να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των δικαστικών διαδικασιών και να διευκολύνει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη μέσω της ψηφιοποίησης των υφιστάμενων διαύλων επικοινωνίας, η οποία αναμένεται να αποφέρει εξοικονόμηση κόστους και χρόνου, μείωση του διοικητικού φόρτου και βελτίωση της ανθεκτικότητας σε καταστάσεις ανωτέρας βίας για όλες τις αρχές που συμμετέχουν στη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία.
Η χρήση ψηφιακών διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών αναμένεται να αποφέρει μείωση των καθυστερήσεων στη διεκπεραίωση υποθέσεων, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Αυτό αναμένεται να ωφελήσει τα φυσικά πρόσωπα, τις νομικές οντότητες και τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στα συστήματα απονομής δικαιοσύνης.
H ψηφιοποίηση των διαύλων επικοινωνίας θα ωφελούσε επίσης στον τομέα των διασυνοριακών ποινικών διαδικασιών και στο πλαίσιο της καταπολέμησης του εγκλήματος στην Ένωση.
Εν προκειμένω, το υψηλό επίπεδο ασφάλειας που μπορούν να παρέχουν οι ψηφιακοί δίαυλοι επικοινωνίας αποτελεί βήμα προόδου, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ενδιαφερόμενων προσώπων, όπως το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και της οικογενειακής ζωής και το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων.
