Γράφει ο Μάριος Χριστοδούλου
«Φτερά» έκαναν δύο στα δέκα ευρώ από τον ΦΠΑ το 2020 με τις ετήσιες απώλειες να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα στα 3,17 δισ. ευρώ, ποσό που ξεπερνά τις εισπράξεις ενός ΕΝΦΙΑ.
Την ίδια χρονιά σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν οι απώλειες για τα κράτη μέλη της Ε.Ε έφθασαν τα 93 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα βελτίωσε τη θέση της στην ευρωπαϊκή κατάταξη βγαίνοντας από την τριάδα των κρατών-μελών με το μεγαλύτερο έλλειμμα εσόδων από ΦΠΑ, δηλαδή με την υψηλότερη φοροδιαφυγή.
Ωστόσο αυτό συνέβη σε μια χρονιά που οι οικονομίες του πλανήτη ήταν κλειστές λόγω του κορονοϊού και όλες οι συναλλαγές πραγματοποιούνταν ηλεκτρονικά, με αποτέλεσμα αντίστοιχο περιορισμό στο «κενό» του ΦΠΑ να επιτυγχάνουν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Όπως αναφέρεται οι πιο σημαντικές μειώσεις στο χάσμα ΦΠΑ συγκριτικά με το 2019 σημειώθηκαν στην Ουγγαρία κατά 4,7 ποσοστιαίες μονάδες, τη Γερμανία κατά 4,2 ποσοστιαίες μονάδες, την Ολλανδία κατά 4,1 ποσοστιαίες μονάδες και την Ελλάδα κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες για την οποία προβλέπεται ταχύτερη μείωση κατά 5,7 ποσοστιαίες μονάδες το 2021.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, η απόλυτη μεταβολή από έτος σε έτος στο χάσμα ΦΠΑ ήταν 2 ποσοστιαίες μονάδες ενώ συνολικά, το μερίδιο του ελλείμματος ΦΠΑ μειώθηκε σε 20 κράτη μέλη.
Αναλυτικότερα με βάση την έκθεση:
– Το έλλειμμα ΦΠΑ για την Ελλάδα ανήλθε στο 19,7% των θεωρητικά προσδοκώμενων εσόδων δηλαδή στα 3,17 δισ. ευρώ το 2020. Ως ποσοστό επί των προσδοκώμενων εσόδων καταγράφεται κάμψη έναντι των στοιχείων για το 2019, οπότε το έλλειμμα ΦΠΑ είχε υπολογισθεί στο 23,4%.
– Η Ρουμανία κατέγραψε το υψηλότερο εθνικό χάσμα στον ΦΠΑ με 35,7% των εσόδων και ακολουθούν η Μάλτα με 24,1% και η Ιταλία με 20,8%. Αντίθετα τα μικρότερα κενά παρατηρήθηκαν στη Φινλανδία (1,3%), στην Εσθονία (1,8%) και στη Σουηδία (2%).
– Εκτός από τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες, η Ισπανία και η Λετονία κατάφεραν να περιορίσουν την απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ σε λιγότερο από το 5% του οφειλόμενου ΦΠΑ.
– Το χάσμα αυξήθηκε από έτος σε έτος μόνο σε έξι κράτη μέλη – Κροατία, Κύπρος, Ιρλανδία, Ρουμανία, Αυστρία και Βέλγιο. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρήθηκαν στην Κροατία (6 ποσοστιαίες μονάδες) και στην Κύπρο (5 ποσοστιαίες μονάδες).
– Σε ονομαστικούς όρους, τα μεγαλύτερα κενά καταγράφηκαν στην Ιταλία (26,2 δισ. ευρώ), τη Γαλλία (14 δις. ευρώ) και τη Γερμανία (11,1 δισ. ευρώ).
Νέα φορολογική μεταρρύθμιση
Επισημαίνεται ότι το υπουργείο Οικονομικών έχει αναθέσει στο ΙΟΒΕ την εκπόνηση ειδικής μελέτης ( έναντι ποσού 24.800 ευρώ) για την αναμόρφωση της φορολογίας στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους με στόχο τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης με την παροχή κινήτρων προκειμένου να κλείσει το «κενό» των εσόδων στο ΦΠΑ.
Αναλυτικότερα η έκθεση του ΙΟΒΕ θα περιλαμβάνει:
* Περιγραφική ανάλυση του θεσμού των αυτοαπασχολουμένων στην ελληνική οικονομία (μερίδιο εργατικού δυναμικού, μερίδιο εσόδων από φορολογία εισοδήματος, μεταχείριση σε σχέση με μισθωτή απασχόληση αναφορικά με φορολογία, ασφαλιστικές εισφορές και παροχές συστήματος κοινωνικής ασφάλισης).
* Ανάλυση της δομής, των συντελεστών και των εσόδων από φόρους σε αυτοαπασχολουμένους (όπως τέλος επιτηδεύματος, φόρος εισοδήματος, προκαταβολή φόρου, διάφορες φοροαπαλλαγές) στην Ελλάδα
* Ανάδειξη διεθνών πρακτικών στη φορολογία αυτοαπασχολουμένων, συμπεριλαμβανομένων χωρών με ομοιότητες με την Ελλάδα ως προς το μέγεθος ή/και τη διάρθρωση της οικονομικής δραστηριότητας.
* Προτάσεις για αναμόρφωση του πλαισίου φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων στην Ελλάδα με στόχο τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης – εκτίμηση αναμενόμενων εσόδων από ενδεικτικά σενάρια μέτρων, π.χ. κίνητρα για ηλεκτρονικές πληρωμές, αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος.
