Οι μάχες που έχουν ξεσπάσει στην πρωτεύουσα του Σουδάν, το Χαρτούμ, αλλά και αλλού στη χώρα είναι άμεσο αποτέλεσμα ενός φαύλου αγώνα εξουσίας εντός της στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας, γράφει χαρακτηριστικά σε ανάλυση το BBC.
Απο χθες έχουν ξεσπάσει συγκρούσεις σε βασικά στρατηγικά σημεία σε όλη την πρωτεύουσα καθώς μέλη μιας παραστρατιωτικής δύναμης, οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF), αλλά και τακτικοί στρατιώτες έχουν μπει στη μάχη.
Το… background των μαχών
Από ένα πραξικόπημα που σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2021, το Σουδάν διοικείται από ένα συμβούλιο στρατηγών και υπάρχουν δύο στρατιωτικοί στο επίκεντρο της διαμάχης: ο στρατηγός Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν, ο οποίος είναι επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων και ουσιαστικά πρόεδρος της χώρας και ο αναπληρωτής του και αρχηγός των RSF, ο στρατηγός Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκάλο, πιο γνωστός ως Χεμέντι.
Οι δυο τους έχουν διαφωνήσει για την κατεύθυνση στην οποία βαδίζει η χώρα και την προτεινόμενη κίνηση προς την πολιτική διακυβέρνηση.
Ένα από τα κύρια σημεία τριβής τους είναι τα σχέδια για ένταξη των 100.000 RSF στον στρατό, καθώς και για το ποιος θα ηγηθεί στη συνέχεια της νέας δύναμης.
Γιατί ξεκίνησαν οι μάχες το Σάββατο;
Η βία ακολουθεί ημέρες έντασης, καθώς μέλη των RSF αναδιατάχθηκαν σε όλη τη χώρα σε μια κίνηση που ο στρατός θεώρησε ως απειλή.
Υπήρχε κάποια ελπίδα ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να επιλύσουν την κατάσταση, αλλά αυτό δεν συνέβη ποτέ.
Δεν είναι σαφές ποιος ξεκίνησε να πυροβολεί το πρωί του Σαββάτου, αλλά υπάρχουν φόβοι ότι αυτό θα επιδεινώσει μια ήδη ασταθή κατάσταση.
Διπλωμάτες προέτρεψαν τις δύο πλευρές να σταματήσουν το πυρ.
Ποιες είναι οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης;
Η RSF ιδρύθηκε το 2013 και έχει τις ρίζες της στη διαβόητη πολιτοφυλακή Janjaweed που πολέμησε βάναυσα τους αντάρτες στο Νταρφούρ.
Από τότε, ο στρατηγός Νταγκάλο έχει δημιουργήσει μια ισχυρή δύναμη που έχει παρέμβει σε συγκρούσεις στην Υεμένη και τη Λιβύη και ελέγχει ορισμένα από τα ορυχεία χρυσού του Σουδάν.
Έχει επίσης κατηγορηθεί για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της σφαγής περισσότερων από 120 διαδηλωτών τον Ιούνιο του 2019.
Γιατί είναι υπεύθυνος ο στρατός;
Αυτή η μάχη είναι το τελευταίο επεισόδιο μιας περιόδου έντασης που ακολούθησε την ανατροπή του επί μακρόν προέδρου Ομάρ αλ-Μπασίρ το 2019.
Υπήρχαν τεράστιες διαδηλώσεις στους δρόμους που ζητούσαν να τερματιστεί η σχεδόν τριετής διακυβέρνησή του και ο στρατός έκανε πραξικόπημα για να τον ξεφορτωθεί.
Αλλά οι πολίτες συνέχισαν να απαιτούν να έχουν και αυτοί έναν ρόλο στο σχέδιο προς τη δημοκρατική διακυβέρνηση.
Στη συνέχεια ιδρύθηκε μια κοινή στρατιωτικοπολιτική κυβέρνηση, η οποία όμως ανατράπηκε με άλλο πραξικόπημα τον Οκτώβριο του 2021.
Και από τότε η αντιπαλότητα μεταξύ του στρατηγού Μπουρχάν και του στρατηγού Νταγκάλο έχει ενταθεί.
Τον περασμένο Δεκέμβριο επετεύχθη μια συμφωνία για την επαναφορά της εξουσίας στα χέρια αμάχων, αλλά οι συνομιλίες για την οριστικοποίηση των λεπτομερειών απέτυχαν.
Εγκλωβισμένοι Έλληνες
Την ίδια ώρα έκκληση για βοήθεια απευθύνουν οι Έλληνες που είναι εγκλωβισμένοι στη μητρόπολη στο κέντρο του Χαρτούμ εξαιτίας των σφοδρών συγκρούσεων που μαίνονται στην πρωτεύουσα του Σουδάν.
Παγιδευμένοι είναι από χθες 15 άνθρωποι δήλωσε ο Μητροπολίτης Νουβίας και παντός Σουδάν, Σάββας.
Έξω από το κτίριο στο κέντρο της πόλης μαίνονται μάχες, ακούγονται πυροβολισμοί και εκρήξεις, αλλά είναι πολύ επικίνδυνο να πλησιάσει κανένας στο παράθυρο.
Μία από τους εγκλωβισμένους είπε την Κυριακή στον Alpha είπε ότι είναι μέσα στη Μητρόπολη από τις 09:30 του Σαββάτου. «Έξω είναι πολύ χάλια», είπε η Αλεξάνδρα Καλημέρη, λέγοντας ότι δεν είναι καθόλου ασφαλές να βγουν.
Εν τω μεταξύ, σε δηλώσεις του την Κυριακή στην ΕΡΤ News, ο κ. Σάββας τόνισε ότι «κινδυνεύεις ακόμη και να ανοίξεις την πόρτα».
Τα άτομα είναι όλων των ηλικιών, Έλληνες ορθόδοξοι, Σουδανοί, Αιθίοπες καθώς και μια Ρωσίδα με το παιδί της, είπε ο κ. Σάββας.
Στη Μητρόπολη υπάρχουν τα βασικά για να περάσουν κάποιες μέρες, αλλά το ρεύμα και το νερό είναι κομμένα, όπως σε όλο το Σουδάν.
Ο κ. Σάββας εξήγησε ακόμη ότι όλοι οι Έλληνες που ζουν στην περιοχή είναι καλά στην υγεία τους. Υπήρξε ένα περιστατικό όπου μια ρουκέτα χτύπησε το σπίτι ενός ζευγαριού, χωρίς όμως να υπάρξει τραυματισμός.
Σε ό,τι αφορά δύο Έλληνες που τραυματίστηκαν το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, ο μητροπολίτης είπε ότι η κατάσταση της υγείας τους είναι σταθερή και ότι δεν εμπνέει καμία ανησυχία.
Οι γιατροί περιμένουν πότε θα έχουν στα χέρια τους τα απαραίτητα υλικά για να κάνουν το χειρουργείο, καθώς τα καταστήματα που προμηθεύουν τα νοσοκομεία είναι κλειστά λόγω της κατάστασης, που από χθες μέχρι σήμερα έχει χειροτερέψει.
Είπε ακόμη ότι «έχουμε επικοινωνήσει με την Ελληνική Πρεσβεία στο Κάιρο, είναι ενήμερο το Πατριαρχείο, η διπλωματική αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προσπαθούν να βρουν τρόπο, αλλά είναι δύσκολο γιατί το κτίριο είναι στο επίκεντρο της διαμάχης. Κινδυνεύουμε ακόμη και να ανοίξουμε την πόρτα».