Του Νίκου Μάλαμα

*Συνέντευξη με την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως

1) Μια σημαντική στιγμή της θητείας σας ήταν η ψήφιση, πριν από ένα έτος, του Νόμου για την επαναφορά του ασύλου στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Εν τούτοις, πριν λίγες εβδομάδες γίναμε όλοι θεατές της βίαιης διαπόμπευσης του Πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Γιατί δεν εφαρμόστηκε ο Νόμος; Μήπως τελικά, όποιο και αν είναι το νομοθετικό πλαίσιο, υπάρχει μεγάλη απόσταση μέχρι να λάβει σάρκα και οστά;

Η αποκατάσταση του πανεπιστημιακού ασύλου στην πραγματική του έννοια αποτέλεσε δέσμευση της κυβέρνησης, η οποία έγινε πράξη ήδη από την ανάληψη των καθηκόντων μας, πάντα με γνώμονα τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ακαδημαϊκής ελευθερίας. Θεσμοθετώντας το νέο πλαίσιο, διευρύνθηκαν, μεταξύ άλλων, οι δυνατότητες άμεσης παρέμβασης των αστυνομικών αρχών για την καταπολέμηση έκνομων ενεργειών στα Πανεπιστήμιά μας. Υπήρξαν Ιδρύματα τα οποία αξιοποίησαν πλήρως το νέο πλαίσιο και τα εργαλεία τα οποία τούς δώσαμε, λαμβάνοντας μάλιστα και συμπληρωματικά μέτρα προστασίας. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις, στις οποίες αυτό δεν κατέστη δυνατό, για αντικειμενικούς ή άλλους λόγους. Θέλω να είμαι σαφής. Εικόνες σαν αυτές τις οποίες είδαμε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι αποτροπιαστικές και δεν έχουν καμία θέση στην Παιδεία και στη Δημοκρατία. Αδιαπραγμάτευτος στόχος μας είναι Πανεπιστήμια ελεύθερα, ασφαλή, σύγχρονα, εξωστρεφή, μακριά από νοσηρά φαινόμενα. Δρομολογούμε ήδη, όντας σε ανοιχτό διάλογο με τους Πρυτάνεις για αυτό το θέμα, δέσμη μέτρων για την ίδρυση Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και την ενδυνάμωση της ασφάλειάς τους με μέτρα όπως η ελεγχόμενη είσοδος, αλλά και την ενίσχυση διατάξεων του Ποινικού και Πειθαρχικού Δικαίου σχετικά με πράξεις οι οποίες τελούνται εντός του πανεπιστημιακού χώρου. Το νομοθετικό πλαίσιο είναι η μία όψη του νομίσματος, η εφαρμογή του είναι η άλλη, εξίσου αναγκαία και συμπληρωματική. Οφείλουμε όλοι να αναλάβουμε δράσεις και τις ευθύνες οι οποίες μάς αναλογούν, ώστε να εξασφαλίσουμε σε ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα ένα υγιές ακαδημαϊκό περιβάλλον.

2) Τα Πανεπιστήμια συχνά διαμαρτύρονται ότι δεν έχουν τους απαιτούμενους για την υποστήριξη του ακαδημαϊκού τους έργου πόρους. Θεωρείτε ότι η σύνδεση χρηματοδότησης των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και αξιολόγησης, την οποία εισαγάγατε, θα ενισχύσει τον υγιή ανταγωνισμό ή θα οδηγήσει σε περαιτέρω υποχρηματοδότηση ορισμένων;

Η ενίσχυση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων μας με ανθρώπινο δυναμικό, αντικειμενικά κατανεμημένους οικονομικούς πόρους, διοικητική υποστήριξη, ηλεκτρονικό εξοπλισμό και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο συνιστά για εμάς προτεραιότητα. Ήδη αυτές τις ημέρες κατανεμήθηκε στα Πανεπιστήμια έκτακτη χρηματοδότηση ύψους 16 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία έρχεται να προστεθεί σε σειρά μέτρων τα οποία έχουμε λάβει και αποσκοπούν στην ευρύτερη στήριξη της πανεπιστημιακής κοινότητας, όπως η κατανομή 550 θέσεων μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, 284 θέσεων του Προεδρικού Διατάγματος 407/1980, 45 θέσεων Λοιπού Προσωπικού και 134 θέσεων Διοικητικού Προσωπικού για την ενίσχυση των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων με ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και το κονδύλι 2,5 εκατομμυρίων ευρώ για υγειονομικό υλικό το οποίο έχει εξειδικευθεί και διανεμηθεί, ενώ επίκειται η εξειδίκευση ενός δεύτερου ποσού 3,5 εκατομμυρίων ευρώ για ηλεκτρονικό εξοπλισμό, 28 εκατομμυρίων ευρώ για τις λειτουργικές δαπάνες των φοιτητικών εστιών, αύξηση κατά σχεδόν 6 εκατομμυρίων ευρώ των επιχορηγήσεων προς τα Πανεπιστήμια της χώρας για λειτουργικές δαπάνες το 2021, έργα στα Πανεπιστήμια για τον Covid-19 και για κτιριακές εγκαταστάσεις για το 2021, έργα των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας, όπως εξοπλισμοί, ερευνητικά προγράμματα, μεταφορά τεχνολογίας, πρακτικές ασκήσεις, ακαδημαϊκή εμπειρία, και εθνική συμμετοχή σε λοιπά ευρωπαϊκά προγράμματα για το 2021.

Μέχρι πέρυσι, η χρηματοδότηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων αποφασιζόταν από τον εκάστοτε Υπουργό δίχως θεσμοθετημένα αντικειμενικά κριτήρια. Δυνάμει Νόμου, τον οποίο εισηγηθήκαμε, φέτος το 100% και από το επόμενο έτος το 80% της τακτικής επιχορήγησης στα Πανεπιστήμια θα κατανέμεται βάσει αντικειμενικών, μετρήσιμων κριτηρίων, όπως ο αριθμός των ενεργών φοιτητών, η διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών, το μέγεθος και η γεωγραφική διασπορά του Ιδρύματος, το μόνιμο και έκτακτο προσωπικό και άλλα. Το υπόλοιπο 20% της επιχορήγησης θα κατανέμεται με ποιοτικά κριτήρια στη βάση αξόνων, όπως η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η ερευνητική δραστηριότητα, η εξωστρέφεια και η διεθνοποίηση. Η επίδοση των Πανεπιστημίων στους άξονες αυτούς αξιολογείται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης. Πιστεύω στα ελληνικά Πανεπιστήμια και στο εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό τους. Μέλημά μας είναι να δώσουμε τα κατάλληλα κίνητρα, ώστε να βελτιώνονται διαρκώς και να κερδίσουν τη θέση η οποία τούς αξίζει στον παγκόσμιο ακαδημαϊκό χάρτη.

 

3) Φέτος παρατηρήθηκε για ακόμα μια χρονιά η εισαγωγή σε Πανεπιστημιακά Τμήματα με βαθμό όχι μόνο κάτω από τη βάση του 10, αλλά σχεδόν με «λευκή κόλλα». Φαντάζομαι πως όλοι συμφωνούμε ότι μια τέτοια εικόνα δε συνάδει με επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τι αλλαγές εξετάζει το Υπουργείο;

Πρόκειται για χρόνια παθογένεια, η οποία επιδεινώθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση με την άκριτη δημιουργία νέων Πανεπιστημιακών Τμημάτων χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια, χωρίς μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας. Στην κατεύθυνση της επίλυσης του εν λόγω προβλήματος, δρομολογούμε δομικές αλλαγές: Πρώτον, την αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη, βάσει ακαδημαϊκών κριτηρίων και πραγματικών αναγκών της χώρας. Δεύτερον, την ενίσχυση των παρεχόμενων εναλλακτικών για τους νέους μας μέσω ουσιαστικής αναβάθμισης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Τρίτον, τις πρόσφατες προτάσεις μας για αλλαγές στην εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, εισηγούμαστε την ενίσχυση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων για την εισαγωγή των υποψηφίων μέσω θεσμοθέτησης ελάχιστης βάσης εισαγωγής από κάθε Πανεπιστημιακό Τμήμα ως ποσοστό του μέσου όρου των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων στο σύνολο των μαθημάτων του επιστημονικού πεδίου στο οποίο αντιστοιχεί το Τμήμα. Στόχοι μας είναι η διασφάλιση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων της επιτυχούς φοίτησης και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των σπουδών, η ενίσχυση της αυτονομίας των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και της δυνατότητας κάθε Τμήματος να διαμορφώσει το ακαδημαϊκό του προφίλ, καθώς για πρώτη φορά προβλέπεται αποφασιστικός ρόλος των Πανεπιστημίων στην εισαγωγή των φοιτητών, η θωράκιση του κύρους των πανεπιστημιακών σπουδών, η θωράκιση της βάσης εισαγωγής από την ευκολία ή δυσκολία των θεμάτων και η μείωση του ποσοστού μη ολοκλήρωσης των σπουδών, το οποίο σήμερα πλησιάζει το 30% του συνόλου. Επιπλέον, προτείνουμε μία διαδικασία εισαγωγής σε δύο φάσεις για μεγαλύτερη έμφαση στην εκπεφρασμένη προτίμηση των υποψηφίων σε Πανεπιστημιακό Τμήμα εισαγωγής. Φάση Α’: συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου με περιορισμένο αριθμό επιλογών, σε αντίθεση με τον απεριόριστο αριθμό ο οποίος ισχύει σήμερα. Φάση Β’: ακολουθεί την ανακοίνωση των επιτυχόντων της Φάσης Α’, συμμετέχουν μόνον οι μη εισαχθέντες κατά τη Φάση Α’ και οι επιλογές τους περιορίζονται σε όσα Τμήματα απέμειναν κενές θέσεις από τη Φάση Α’. Ως στόχο έχουμε την ενθάρρυνση των συνειδητών επιλογών στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου, τη μείωση του αριθμού επιτυχόντων σε σχολή «τυχαίας» επιλογής, την αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών με συμμετοχή φοιτητών οι οποίοι επιλέγουν στοχευμένα τα εν λόγω Τμήματα και τη μείωση της ανάγκης μετεγγραφών. Πρέπει να σημειωθεί ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επ’ ουδενί επηρεάζεται η προετοιμασία των μαθητών για τις Πανελλαδικές εξετάσεις, καθώς οι αλλαγές δεν αφορούν στα προς εξέταση μαθήματα, στην ύλη ή στην προετοιμασία τους. Σχετίζονται μόνο με την κατάταξή τους στις Σχολές προτίμησής τους, αφού έχουν ολοκληρώσει και τις εξετάσεις. Επιδιώκουμε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο, το οποίο παρατηρείται πολλά τελευταία χρόνια, με περιπτώσεις εξαιρετικά χαμηλών βάσεων εισαγωγής, οι οποίες απειλούν με απαξίωση τις πανεπιστημιακές σπουδές, το κύρος των ελληνικών Πανεπιστημίων, αλλά και τη φοιτητική πορεία των εισαχθέντων. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι εν λόγω προτάσεις του Υπουργείου στηρίχθηκαν ομόφωνα από τους Πρυτάνεις. 

 

4) Μήπως τέτοια φαινόμενα σχετίζονται και με το σύνδρομο της ελληνικής κοινωνίας, σύμφωνα με το οποίο όλα τα παιδιά πρέπει να γίνουν «επιστήμονες»; Γιατί δε χαίρει η εξειδικευμένη τεχνική εκπαίδευση ιδιαίτερης απήχησης, όπως σε άλλες χώρες;

Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση ταλανίζεται από χρονίζουσες στρεβλώσεις και δυσλειτουργίες. Μεταξύ αυτών, αλληλοεπικαλύψεις μεταξύ δομών και εκπαιδευτικών διαδρομών, απουσία δομών μετα-γυμνασιακού επιπέδου, ύπαρξη παρωχημένων ειδικοτήτων και οδηγών κατάρτισης, ανεπαρκής διασύνδεση με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων λόγω της απουσίας συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στο σχεδιασμό της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και της ανορθολογικής επιλογής ειδικοτήτων και εκπαιδευτών, έλλειψη αξιοπιστίας στην πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων, καθώς και αρρυθμίες στην οργάνωση της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, η οποία παρέχεται στα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης, επιτείνοντας το χάσμα δεξιοτήτων. Στην Ελλάδα συμβαίνει αυτή τη στιγμή το εξής παράδοξο: Παρά τη σημαντική ανεργία των νέων, παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για συγκεκριμένα τεχνικά επαγγέλματα για τα οποία, όμως, δεν υπάρχει προσφορά. Με τον πρόσφατο Νόμο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και τη Δια Βίου Μάθηση, επιχειρούμε να κλείσουμε αυτήν την ψαλίδα. Για πρώτη φορά, γίνεται ένας ενιαίος σχεδιασμός της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, η οποία αναβαθμίζεται σε επίπεδο δομών, διαδικασιών, προγραμμάτων σπουδών και πιστοποίησης. Οι κομβικές αλλαγές είναι: α) η σύνδεσή της με την αγορά εργασίας, β) η δημιουργία του επιπέδου 3, μετά το Γυμνάσιο και πριν το Λύκειο, βάσει του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων, μετά την ολοκλήρωση του οποίου οι απόφοιτοι θα μπορούν να εργαστούν σε τεχνικά επαγγέλματα, γ) η ίδρυση πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων, τα οποία θα λειτουργήσουν ως πιλότος για την εξάπλωση της μεταρρύθμισης σε όλα τα Επαγγελματικά Λύκεια, καθώς και η ευρύτερη αναβάθμιση των υπαρχόντων, δ) η αναβάθμιση των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης, στα οποία ιδρύονται Γραφεία Επαγγελματικού Προσανατολισμού, προκειμένου να συμβουλεύουν τους σπουδαστές στις επαγγελματικές τους επιλογές. Δημιουργούνται για πρώτη φορά θεματικά/πειραματικά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης και αγγλόφωνα τμήματα σε αυτά. Οφείλουμε να προσφέρουμε στους νέους μας εναλλακτικές, ουσιαστικές επιλογές και ποιοτικές θέσεις εργασίας, αντί του μονόδρομου της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης σε αντικείμενα στα οποία ενδέχεται οι υποψήφιοι να μην έχουν κλίση, ενδιαφέρον, προοπτική. Για το λόγο αυτό, το νομοσχέδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση προηγήθηκε του νομοσχεδίου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς αποτελεί μέρος ενός συνολικού σχεδιασμού για τις εναλλακτικές και διεξόδους τις οποίες προσφέρουμε στους νέους μας.

 

5) Συνήθως, οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις έχουν ως επίκεντρο το σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Μήπως θα έπρεπε οι αλλαγές να ξεκινούν από τη βάση; Τι πρωτοβουλίες έχετε λάβει ή προτίθεστε να λάβετε για την αναμόρφωση και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης;

Αυτή ακριβώς είναι και η δική μας φιλοσοφία. Πιστεύουμε στη διασύνδεση των εκπαιδευτικών βαθμίδων και αντιμετωπίζουμε τις μεταρρυθμίσεις ολιστικά, ως τμήματα του ευρύτερου σχεδιασμού μας για ένα σύστημα εκπαίδευσης το οποίο παρέχει περισσότερα και ποιοτικότερα εφόδια στους νέους μας. Πιστεύουμε σε εκπαιδευτικές δομές πιο ελεύθερες, πιο αυτόνομες, πιο εξωστρεφείς· σε ένα σχολείο το οποίο καλλιεργεί τις νέες δεξιότητες του 21ου αιώνα, με αποτελεσματικότερα εργαλεία και διαδικασίες, αλλά και εξασφάλιση ευκαιριών για όλους. Ξεκινήσαμε από τη βάση της εκπαιδευτικής πυραμίδας προς την κορυφή της. Στα Νηπιαγωγεία, η δίχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση από την ηλικία των 4 ετών εφαρμόζεται ήδη σχεδόν σε όλους τους Δήμους της χώρας, ενώ έχει εισαχθεί πιλοτικά η αγγλική γλώσσα μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων. Στα σχολεία, ενισχύθηκε η διδασκαλία της πληροφορικής, των κλασικών γραμμάτων, της φυσικής αγωγής και των ξένων γλωσσών, ενισχύθηκε και διευρύνθηκε ο θεσμός των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, ενώ διαφοροποιήθηκαν και οι μέθοδοι αποτίμησης προόδου των μαθητών (ερευνητικές εργασίες, λελογισμένη αύξηση των γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων, επανασύσταση της τράπεζας θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας, βαθμολογική βάση του 10 και άλλα), προκειμένου να γίνουν πιο αποτελεσματικά η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και ο επανασχεδιασμός των ακολουθούμενων διδακτικών προτύπων επί αντικειμενικότερης βάσης. Στην ίδια κατεύθυνση, δηλαδή, της ενίσχυσης της σφαιρικής μόρφωσης, βρίσκεται και η καινοτομία της εισαγωγής του «κόντρα» μαθήματος στη Γ’ Λυκείου (μαθηματικά για τους μαθητές οι οποίοι επιλέγουν θεωρητική κατεύθυνση και ιστορία για τους μαθητές οι οποίοι επιλέγουν πρακτική κατεύθυνση). Εμπλουτίζουμε τα προγράμματα σπουδών σε Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια, εκσυγχρονίζουμε τα βιβλία, εισάγουμε πιλοτικές δράσεις με νέα γνωστικά αντικείμενα και μεθόδους διδασκαλίας, οι οποίες καλλιεργούν νέες δεξιότητες και ενισχύουν την κριτική σκέψη. Στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, κάναμε μία γενναία τομή παρέχοντας στα σχολεία αυτά μεγαλύτερη ελευθερία να αναπτύξουν την εκπαιδευτική τους δράση, χτίζοντας μία νέα σχέση εμπιστοσύνης στο πλαίσιο της κρατικής εποπτείας. Ακολουθούν βελτιωτικές παρεμβάσεις για την επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης και τη διαμόρφωση δομών υποστήριξης εκπαιδευτικού έργου πιο κοντά στις σχολικές μονάδες. Εισάγουμε την αξιολόγηση σχολικής μονάδας, εκπαιδευτικού έργου, εκπαιδευτικών και στελεχών, επενδύοντας παράλληλα στο ανθρώπινο δυναμικό μας με συστηματικές επιμορφώσεις, οι οποίες δεν είχαν γίνει για πολλά χρόνια. Εστιάζουμε στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, ώστε από λύση ανάγκης για λίγους να καταστεί συνειδητή επιλογή για πολλούς. 

6) Η Αντιπολίτευση σας κατηγορεί ότι έχετε μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την υπολειτουργία των συστημάτων τηλεκπαίδευσης. Τι έχει συμβεί με αυτό το θέμα; Πού αποδίδονται οι αστοχίες; Τι απαντάτε;

Η σύγχρονη τηλεκπαίδευση συνιστά ένα τιτάνιο εγχείρημα το οποίο υλοποιήθηκε εκ του μηδενός στη χώρα μας την περασμένη άνοιξη, σε χρόνο-ρεκόρ και υπό αντίξοες συνθήκες, εν μέσω μίας πρωτοφανούς, παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης. Είμαστε από τις ελάχιστες χώρες οι οποίες εφαρμόζουν καθολική σύγχρονη τηλεκπαίδευση και αυτό πιστώνεται στην εκπαιδευτική κοινότητα: στους εκπαιδευτικούς, στα στελέχη εκπαίδευσης, στους μαθητές και στους γονείς τους. Η τεχνική αστοχία, η οποία παρουσιάστηκε την πρώτη ημέρα εξ αποστάσεως λειτουργίας της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οφειλόταν σε διακομιστές της πλατφόρμας του παρόχου στο εξωτερικό και επηρέασε και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, έκτοτε η τηλεκπαίδευση λειτουργεί απρόσκοπτα σε όλη τη χώρα, με την καθημερινή, παράλληλη πραγματοποίηση περίπου 39.000 τάξεων Γυμνασίων και Λυκείων και 55.000 τάξεων Νηπιαγωγείων και Δημοτικών και τη συμμετοχή του συνόλου των εκπαιδευτικών και μαθητών μας. Σε μία εβδομάδα, κατά μέσο όρο, πραγματοποιούνται περισσότερες από 1,6 εκατομμύρια τηλεδιασκέψεις, με συνολικά πάνω από 29 εκατομμύρια συμμετοχές μαθητών και περισσότερα από 94 εκατομμύρια λεπτά μαθήματος. Εδώ είμαστε για να επιλύουμε κάθε αρρυθμία η οποία μπορεί να προκύψει σε ένα τόσο καθολικό και πρωτοφανές εγχείρημα.

7) Ακόμα και αν δεν υπήρχαν αυτά τα προβλήματα, θεωρείτε ότι με την τηλεκπαίδευση εξασφαλίζεται η ισότητα πρόσβασης των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία, δεδομένου ότι υπάρχουν μέρη της Ελλάδας, στα οποία ακόμα και η απλή σύνδεση στο διαδίκτυο είναι ζητούμενο;

Η τηλεκπαίδευση ήταν η βέλτιστη λύση, αφ’ ης στιγμής οι ειδικοί εισηγήθηκαν την αναστολή της δια ζώσης λειτουργίας των σχολικών μονάδων της χώρας. Και εργαζόμαστε άοκνα για να διασφαλίσουμε ότι η εκπαιδευτική διαδικασία συνεχίζεται όσο πιο απρόσκοπτα γίνεται παρά τις αντιξοότητες. Σε αυτή την κατεύθυνση, εξασφαλίσαμε: α) περισσότερες από 90.000 φορητές συσκευές (laptops, tablets) για μαθητές και εκπαιδευτικούς μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς και ιδιωτικών δωρεών, β) δωρεάν χρήση πλατφορμών σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, γ) δωρεάν δεδομένα (data) για συνδέσεις στις πλατφόρμες τις οποίες χρησιμοποιεί το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων μέσω δικτύων κινητής τηλεφωνίας, δ) δωρεάν τηλεφωνική κλήση για αυτούς οι οποίοι συνδέονται με την πλατφόρμα σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μέσω κινητής ή σταθερής τηλεφωνίας, εφόσον δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα μέσα. Επιπλέον, ενισχύσαμε υποδομές, όπως το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, δημιουργήσαμε εκ του μηδενός την εκπαιδευτική τηλεόραση, η οποία μπαίνει σε κάθε σπίτι μαθητή Δημοτικού, φτιάξαμε ειδικούς ιστοτόπους με συγκεντρωμένη όλη την πληροφορία διαθέσιμη για όλους. Στόχος μας ήταν και παραμένει να μην αφήσουμε την πανδημία να σταθεί εμπόδιο στη μαθησιακή πρόοδο των παιδιών μας.

8) Πρόσφατα διεξήχθησαν για πρώτη φορά ηλεκτρονικά οι εκλογές των εκπαιδευτικών για τα Υπηρεσιακά Συμβούλια. Το Υπουργείο μιλά για θεσμική καινοτομία, επιβεβλημένη όχι μόνο ένεκα της πανδημίας, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, όμως, εξαπολύουν μύδρους. Τελικά η συμμετοχή δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλή. Ποια δική σας οπτική;

Η διενέργεια, για πρώτη φορά, ηλεκτρονικών εκλογών για την ανάδειξη εκπροσώπων των εκπαιδευτικών στα Υπηρεσιακά Συμβούλια συνιστά μία μεταρρυθμιστική τομή στο χώρο της εκπαίδευσης, της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης και της ψηφιακής διακυβέρνησης. Οι λόγοι για τους οποίους προκρίθηκε η ηλεκτρονική διεξαγωγή, και δη ημέρα Σάββατο, έναντι της δια ζώσης διαδικασίας, είναι κυρίως οι εξής: Πρώτον, ο εκσυγχρονισμός, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, στην κατεύθυνση της απλοποίησης και ψηφιοποίησης των διαδικασιών. Δεύτερον, η διασφάλιση του αδιάβλητου και απόρρητου της εκλογικής διαδικασίας. Σημειώνω ότι το σύστημα «ΖΕΥΣ» βασίζεται σε διεθνώς αναγνωρισμένα τεχνολογικά πρότυπα, αποτελεί εγγύηση για τη διαφάνεια της διαδικασίας και χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς για τη διεξαγωγή και των πρόσφατων πρυτανικών εκλογών σε έξι Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας. Τρίτον, η ανάγκη προστασίας της ατομικής και δημόσιας υγείας, τηρουμένων των μέτρων πρόληψης και προστασίας από τον κορωνοϊό. Τέταρτον, η αποτροπή παρακώλυσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οφείλουμε να διασφαλίσουμε το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι των εκπαιδευτικών, παράλληλα, όμως, με την απρόσκοπτη συνέχιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και τη μη διατάραξη της καθημερινότητας των εργαζόμενων και μη γονέων και κηδεμόνων· μέχρι τις τελευταίες εκλογές, αυτές διενεργούνταν σε σχολική ημέρα, με αποτέλεσμα να κλείνουν όλα τα σχολεία της χώρας και οι εργαζόμενοι γονείς να παίρνουν άδεια, προκειμένου να μπορούν να πραγματοποιηθούν οι εκλογές. Ως προς την περιορισμένη συμμετοχή των εκπαιδευτικών στις εκλογές, οφείλεται, κατά τη γνώμη μου, αφενός στο πρωτόγνωρο της διαδικασίας, αφετέρου, εν πολλοίς, στην εκστρατεία παραπληροφόρησης και παρακίνησης σε αποχή, με ταυτόχρονες εκφοβιστικές τακτικές σημειωθείσες από κάποιους οι οποίοι κατ’ επανάληψη αντιτίθενται σε οποιαδήποτε καινοτομία και προέβησαν ακόμη και σε απειλές για διαγραφή αυτών οι οποίοι θα συμμετείχαν. Παρά ταύτα, οι εκλογές διεξήχθησαν ομαλά, για πρώτη φορά ηλεκτρονικά, και αυτό είναι ένα καίριο πρώτο βήμα.

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Νομικός Παλμός», διαβάστε όλο το τεύχος Δεκεμβρίου 2020