Της Ελένης Τσιάβο
Η εκδίκαση της υποθέσεως αναμένεται να πραγματοποιηθεί Ιανουάριο ή Φεβρουάριο του 2025 σύμφωνα με τις εκτιμήσεις νομικών κύκλων.
Το πρόβλημα των αποκαλούμενων «πανωτοκίων» είναι ευρέως γνωστό. Δημιουργήθηκε κυρίως τις δεκαετίες ’80 και ’90 και αφορούσε χιλιάδες επιχειρήσεις και νοικοκυριά των οποίων το χρέος είχε διογκωθεί υπέρμετρα με κίνδυνο την οικονομική καταστροφή παραγωγικών μονάδων και οικογενειών.
Ωστόσο, αν και ο νόμος ισχύει από το 2004, είναι αρκετά τα ζητήματα στα οποία υπάρχει μέχρι και σήμερα αμφισβήτηση, με αποτέλεσμα τα πιστωτικά ιδρύματα να ακολουθούν τη δική τους κάθε φορά πολιτική, παραπέμποντας τους δανειολήπτες στη δικαστική προσφυγή.
Από την πλευρά τους οι εταιρείες διαχείρισης εφαρμόζουν το εξής: το επιτόκιο υπολογίζεται επί του συνόλου της οφειλής και όχι επί κάθε μηνιαίας δόσης.
Ως αποτέλεσμα τελικά η μηνιαία δόση υπερδιπλασιάζεται, ενώ κατά την αντίθετη άποψη η ορθή ερμηνεία του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3689/2010 επιβάλλει το επιτόκιο να υπολογίζεται επί κάθε μηνιαίας δόσης».
Επειδή, τα δικαστήρια έχουν εκδώσει αντιφατικές αποφάσεις επί Αιτήσεων Ερμηνείας των οφειλετών (καίτοι η συντριπτική πλειοψηφία των αποφάσεων αποδέχεται την εφαρμογή του επιτοκίου επί της δόσης), το Ειρηνοδικείο Ιωαννίνων, κρίνοντας επί αντίστοιχης υποθέσεως, έκρινε σκόπιμο να υποβάλλει στην Επιτροπή του αρθ. 20Α Κ.Πολ.Δ. του ΑΠ προδικαστικό ερώτημα για το ζήτημα, ζητώντας να κρίνει η Επιτροπή εάν η υπόθεση πρέπει να εισαχθεί προς συζήτηση στην Πλήρη Ολομέλεια του ΑΠ γιατί αφορά δυσχερές ερμηνευτικό νομικό ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος που έχει συνέπειες σε ευρύτερο κύκλο ανθρώπων.
Το χρονικό – Η πιλοτική δίκη από ΑΠ
Έτσι, ο Άρειος Πάγος στις 5 Νοεμβρίου 2024 σε (πιλοτική δίκη) ξεκίνησε τη συζήτηση για τον υπολογισμό τόκων με σκοπό τη διάσωση πρώτης κατοικίας.
Το κύριο ερώτημα που τίθεται είναι εάν θα υπολογίζονται στο σύνολο της οφειλής ή στο ποσό της μηνιαίας δόσης.
Στην υπόθεση έχουν ήδη ασκήσει Πρόσθετες Παρεμβάσεις υπέρ της οφειλέτιδος οι Δικηγορικοί Σύλλογοι Ιωαννίνων και Αθηνών.
Λυρίτσης: Παιχνίδια των εταιριών διαχείρισης NPEs με τα επιτόκια του νόμου Κατσέλη
Όπως σχολίαζε στο D, ο Δημήτρης Λυρίτσης, Δικηγόρος, ειδικός σε θέματα κόκκινων δανείων, Μέλος ΔΣ Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ), ο ν. 3869/10 (Νόμος Κατσέλη) αποτέλεσε για χιλιάδες δανειολήπτες που περιήλθαν, άνευ δόλου, σε μόνιμη αδυναμία αποπληρωμής των χρεών τους, ασφαλές νομικό καταφύγιο τα χρόνια της μεγάλης κρίσης προκειμένου να ρυθμίσουν τις οφειλές και να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία τους.
Σήμερα, έχουν εκδοθεί περισσότερες από 100.000 τελεσίδικες ή και αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις υπαγωγής στο νόμο και προστασίας της πρώτης κατοικίας των οφειλετών.
Οι αποφάσεις αυτές προβλέπουν την καταβολή έντοκων μηνιαίων δόσεων σε βάθος χρόνου και έως την συμπλήρωση ποσοστού επί της αντικειμενικής ή εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας, ανάλογα με το χρόνο άσκησης της Αίτησης υπαγωγής στο νόμο.
Ωστόσο, την τελευταία διετία οι δανειολήπτες παρατηρούν υπέρμετρες αυξήσεις στα αναλογούντα ποσά δόσεων που καλούνται να καταβάλλουν στους servicers, σε σχέση με την δόση που τους είχε ορίσει το Δικαστήριο και μέχρι πρότινος κατέβαλαν.
Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα, που οι δανειολήπτες καλούνται να καταβάλλουν μηνιαία δόση, υπερδιπλάσια της αρχικής, γεγονός που οδηγεί πολλούς από αυτούς σε οικονομικό αδιέξοδο και νέα αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεων τους, μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν στις μηνιαίες καταβολές, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την προστασία της πρώτης κατοικίας τους, με ορατό το ενδεχόμενο καταγγελίας της δικαστικής ρύθμισης και πλειστηριασμού.
Οι λόγοι των αυξήσεων
Ο βασικός λόγος της αυξητικής έκρηξης του ποσού της δόσης οφείλεται στον τρόπο εκτοκισμού που εφαρμόζουν οι πιστωτές, ερμηνεύοντας με βάση το συμφέρον τους τις δικαστικές αποφάσεις και κατ΄ επέκταση το νόμο.
Ειδικότερα, επειδή στην πλειονότητα των δικαστικών αποφάσεων του Ν. 3869/2010, δεν διευκρινίζεται εάν το επιτόκιο θα πρέπει να υπολογίζεται στην εκάστοτε μηνιαία δόση ή στο συνολικό κεφάλαιο, δημιουργώντας σημαντική ασάφεια σε βάρος των δανειοληπτών, οι πιστωτές εφαρμόζουν τον υπολογισμό του επιτοκίου επί του συνολικού κεφαλαίου, επιφέροντας υπέρμετρη επιβάρυνση στον οφειλέτη.
