Μάριος Χριστοδούλου
Με το νέο σύστημα, το οποίο θα παρουσιάσει ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλής σήμερα Τρίτη 11/10 στους συμβολαιογράφους, όσοι κληρονομούν ακίνητα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία (χρηματικά ποσά, αυτοκίνητα κ.α.) θα διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις τους με εξπρές διαδικασίες από το γραφείο του συμβολαιογράφου, όπως ισχύει για τις αγοραπωλησίες, γονικές παροχές και δωρεές.
Σύμφωνα με πληροφορίες σε πρώτη φάση η ηλεκτρονική πλατφόρμα myProperty θα δέχεται τις αρχικές δηλώσεις φόρου κληρονομιάς ενώ οι τροποποιητικές δηλώσεις θα υποβάλλονται από τους φορολογούμενους στις Δ.Ο.Υ. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου κληρονομιάς θα είναι προαιρετική μέχρι το τέλος του έτους και υποχρεωτική από τις αρχές του 2023.
Η υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς θα ολοκληρώνεται ψηφιακά σε 9 κλικ:
• Ο συμβολαιογράφος συντάσσει τη δήλωση για λογαριασμό του κληρονόμου.
• Η δήλωση αποστέλλεται στη θυρίδα του κληρονόμου στο myTAXISnet.
• Ο κληρονόμος αποδέχεται τη δήλωση.
• Η δήλωση υποβάλλεται αυτόματα και βεβαιώνεται, όταν προκύπτει o φόρος.
• Ο συμβολαιογράφος ενημερώνεται αυτόματα για την υποβολή της δήλωσης.
• Ο κληρονόμος πληρώνει τον φόρο ψηφιακά (με κάρτα ή web banking).
• Το TAXIS ενημερώνεται για την πληρωμή του φόρου.
• Το αποδεικτικό καταβολής αναρτάται στο myPROPERTY για συμβολαιογράφο και κληρονόμο.
• Ο συμβολαιογράφος αναρτά τη συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής κληρονομιάς στο myPROPERTY.
Από την πλευρά τους οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
- Για τις κληρονομιές δεν ισχύει το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ που ισχύει για γονικές παροχές και δωρεές προς του συγγενείς της Α΄ κατηγορίας ενώ από φέτος πολλοί φορολογούμενοι που κληρονομούν ακίνητα, θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερο φόρο καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2022 έχουν ενεργοποιηθεί οι νέες αντικειμενικές αξίες οι οποίες σε περισσότερες από 7.000 περιοχές – ζώνες είναι αυξημένες.
- Η κληρονομιά μέχρι το ποσό των 150.000 ευρώ είναι αφορολόγητη. Από τις 150.000 ευρώ και πάνω εφαρμόζεται κλίμακα φορολόγησης, που προβλέπει φόρο 1% από τις 150.000 και μέχρι του ποσού των 300.000 ευρώ, από το ποσό των 300.000 ευρώ και μέχρι τις 600.000 ευρώ προκύπτει φόρος 5%, ενώ για τα ποσά που υπερβαίνουν τις 600.000 ευρώ προκύπτει φόρος 10%.
- Ειδικά για την πρώτη κατοικία η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος. Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα. Επίσης, χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 100.000 ευρώ για κάθε έγγαμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα.
- Ισχύει ειδικό αφορολόγητο φόρου κληρονομιάς 400.000 ευρώ για τον επιζώντα σύζυγο μετά από 5 έτη γάμου και τα ανήλικα τέκνα του.
- Ο φόρος κληρονομιάς επιβάλλεται σε κάθε περιουσία που βρίσκεται στην Ελλάδα και ανήκει σε ημεδαπούς ή σε αλλοδαπούς, καθώς και στην κινητή περιουσία που βρίσκεται στο εξωτερικό και ανήκει σε Έλληνα ή σε αλλοδαπό υπήκοο που είχε την κατοικία του στην Ελλάδα.
- Ο φόρος που προκύπτει βάσει αρχικής ή εμπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, καταβάλλεται σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις, όχι μικρότερες των 500 ευρώ πλην της τελευταίας. Aν ο κληρονόμος/δωρεοδόχος/τέκνο είναι ανήλικος, ο αριθμός των δόσεων διπλασιάζεται, με την προϋπόθεση ότι κάθε δόση δεν θα είναι μικρότερη των 500 ευρώ, πλην της τελευταίας. Μετά την υποβολή εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης ή μετά τον έλεγχο, ο φόρος καταβάλλεται εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης διορθωτικού προσδιορισμού. Σε περίπτωση έκδοσης οριστικής απόφασης διοικητικού δικαστηρίου, ο φόρος καταβάλλεται σε δύο ίσες μηνιαίες δόσεις.
- Υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς είναι ο κληρονόμος ή ο κληροδόχος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του.
- Η δήλωση φόρου κληρονομιάς υποβάλλεται μέσα σε 9 μήνες από τον θάνατο, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στην Ελλάδα ή μέσα σε ένα χρόνο, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στο εξωτερικό ή οι κληρονόμοι ή οι κληροδόχοι διέμεναν κατά τον χρόνο θανάτου στο εξωτερικό. Η προθεσμία αρχίζει κατά κανόνα από : το θάνατο του κληρονομουμένου, τη δημοσίευση της διαθήκης ή τη δημοσίευση στον τύπο της δικαστικής απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια ή το θάνατο του υπόχρεου σε δήλωση, αν αυτός δεν υπέβαλε δήλωση ή τη λήξη της αναβολής όταν υπάρχει μετάθεση του χρόνου γένεσης φορολογικής υποχρέωσης (λόγω επιδικίας, συνένωσης της επικαρπίας με την ψιλή κυριότητα, αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, είσπραξης πνευματικών δικαιωμάτων, κ.λπ.
