Κόλαφος είναι η ετυμηγορία από το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Pfizergate, το οποίο αποφάνθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κακώς αρνήθηκε να δώσει πρόσβαση στα μηνύματα κειμένου (SMS) που αντάλλαξαν η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer Albert Burla κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.
Σύμφωνα με την απόφαση, ακυρώνεται η απόφαση της Επιτροπής με την οποία η τελευταία αρνήθηκε να παράσχει σε δημοσιογράφο της εφημερίδας New York Times πρόσβαση στα γραπτά μηνύματα που ανταλλάχθηκαν μεταξύ της Προέδρου Ursula von der Leyen και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer.
Υπενθυμίζεται ότι το 2021, δημοσιογράφοι ζήτησαν πρόσβαση στα SMS που αντάλλαξαν οι δύο πλευρές λίγο πριν την υπογραφή μιας πολυδισεκατομμυριακής συμφωνίας για εμβόλια μεταξύ της Ε.Ε. και της Pfizer.
H Επιτροπή υποστήριξε ότι τα μηνύματα δεν καταγράφηκαν επίσημα και άρα δεν υπόκεινται στη νομοθεσία περί πρόσβασης σε έγγραφα.
Το δικαστήριο απέρριψε αυτόν τον ισχυρισμό, τονίζοντας ότι ακόμη και οι ανεπίσημες επικοινωνίες, όπως τα SMS, πρέπει να εξετάζονται ως δημόσια έγγραφα όταν αφορούν σημαντικά ζητήματα δημόσιου συμφέροντος.
Ειδικότερα, αναφέρεται ότι η Επιτροπή παρέλειψε να διενεργήσει σωστή αναζήτηση των αιτούμενων μηνυμάτων.
Παραβίασε την ευρωπαϊκή νομοθεσία μη αξιολογώντας αν τα SMS αποτελούσαν διοικητικά έγγραφα.
Το δικαστήριο τόνισε ότι το μέσο της επικοινωνίας δεν καθορίζει τις υποχρεώσεις διαφάνειας – αλλά το περιεχόμενο.
Σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία
Πρόκειται για σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία της Ursula von der Leyen, σημειώνει το Politico, καθώς αναδεικνύονται σοβαρά ζητήματα διαφάνειας στον τρόπο με τον οποίο η Ε.Ε. διαχειρίζεται κρίσιμες διαπραγματεύσεις.
Η απόφαση μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στις πρακτικές τεκμηρίωσης και χρήσης ψηφιακών μέσων από τα ευρωπαϊκά όργανα.
H απόφαση
Σε ανακοίνωσή του, το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ δήλωσε ότι η Επιτροπή «απέτυχε να εξηγήσει με πειστικό τρόπο γιατί θεώρησε ότι τα μηνύματα κειμένου που ανταλλάχθηκαν στο πλαίσιο της προμήθειας εμβολίων κατά της Covid-19 δεν περιείχαν σημαντικές πληροφορίες ή πληροφορίες που απαιτούν παρακολούθηση, η διατήρηση των οποίων πρέπει να διασφαλιστεί».
Η ύπαρξη των μηνυμάτων — την οποία η Επιτροπή αρχικά δεν επιβεβαίωσε — αποκαλύφθηκε σε συνέντευξη που παραχώρησε η von der Leyen στους New York Times το 2021.
Ωστόσο, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ υποστήριξε ενώπιον του δικαστηρίου στο Λουξεμβούργο κατά τη διάρκεια της περσινής ακρόασης ότι το περιεχόμενο των μηνυμάτων δεν ήταν αρκετά σημαντικό ώστε να θεωρηθούν επίσημα έγγραφα — και επομένως δεν καταγράφηκαν ούτε είναι διαθέσιμα για δημοσιοποίηση στους δημοσιογράφους.
Στην ανακοίνωσή του, το δικαστήριο πρόσθεσε: «Η Επιτροπή δεν μπορεί απλώς να δηλώνει ότι δεν έχει στην κατοχή της τα ζητούμενα έγγραφα, αλλά οφείλει να παρέχει αξιόπιστες εξηγήσεις που να επιτρέπουν στο κοινό και στο Δικαστήριο να κατανοήσουν γιατί αυτά τα έγγραφα δεν μπορούν να βρεθούν».
