Ρεπορτάζ: Ελένη Τσιάβο
Οριστικά ανοίγει ο δρόμος για τη διερεύνηση ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών του πρώην υπουργού Μεταφορών και Υποδομών, Κώστα Καραμανλή, ο οποίος κατείχε το αξίωμα το 2023, όταν σημειώθηκε το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Η διαβίβαση σχετικής δικογραφίας στη Βουλή πραγματοποιείται κατόπιν πρωτοβουλίας του εφέτη ανακριτή, Σωτήρη Μπακαϊμη.
Η ογκωδέστατη δικογραφία, που διαβιβάζεται μέσω της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδειλίνη και δια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις πρόσφατες απολογίες υψηλόβαθμων στελεχών του Υπουργείου Μεταφορών.
Τα στελέχη αυτά, κατά τις απολογίες τους, επέρριψαν ευθύνες στην τότε πολιτική ηγεσία, επισημαίνοντας την έλλειψη μέτρων που θα μπορούσαν να αποτρέψουν την τραγωδία.
Ιδιαίτερα κρίσιμες θεωρούνται οι απολογίες δύο γενικών διευθυντών του Υπουργείου, που ελήφθησαν πριν το Πάσχα – οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι (ο ένας χωρίς όρους και η άλλη με περιοριστικούς όρους).
Στα απολογητικά τους υπομνήματα περιέλαβαν σημαντικά έγγραφα, με αναφορές ήδη από το 2021, όπου είχαν προειδοποιήσει την πολιτική ηγεσία για:
-
Την επικίνδυνη κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου,
-
Τις σοβαρές ελλείψεις προσωπικού,
-
Τη μη ολοκλήρωση της σύμβασης 717,
-
Προβλήματα στελέχωσης του ΟΣΕ,
-
Και άλλα κρίσιμα θέματα που σωρευτικά συνέβαλαν στην πρόκληση της τραγωδίας.
Η διαβίβαση των στοιχείων στη Βουλή –η οποία αναμένεται σήμερα ή, το αργότερο, αύριο Τρίτη– θα ανοίξει τη διαδικασία συγκρότησης προανακριτικής επιτροπής για τον Κώστα Καραμανλή.
Η κυβερνητική πλειοψηφία θα κληθεί να αποφασίσει αν θα δώσει το «πράσινο φως» για τη διερεύνηση, με την κυβέρνηση να έχει ήδη δηλώσει ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε μια τέτοια εξέλιξη.
Σύμφωνα με πληροφορίες άσκηση διώξεων κατά πολιτικών και μη πολιτικών προσώπων, αναμένεται να προτείνει και η ευρωπαϊκή Εισαγγελία.
Στο κάδρο και ο Χρήστος Σπίρτζης
Η έρευνα του εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαϊμη καλύπτει χρονικό διάστημα 2016-2023, γεγονός που φέρνει στο προσκήνιο και τον πρώην υπουργό Χρήστο Σπίρτζη.
Ωστόσο, για τον τελευταίο, τα ενδεχόμενα αδικήματα έχουν ήδη παραγραφεί λόγω της παρέλευσης δύο κοινοβουλευτικών συνόδων, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Παρά την παραγραφή, ο κ. Σπίρτζης έχει δηλώσει δημόσια ότι επιθυμεί τη διερεύνηση της θητείας του – μια δήλωση που έχει κυρίως πολιτικό και όχι νομικό βάρος.
Αντίθετα, για τον Κώστα Καραμανλή, τυχόν αδικήματα δεν έχουν παραγραφεί και θα τεθούν σε πλήρη δικαστική διερεύνηση.
Τα κρίσιμα έγγραφα που στηρίζουν την έρευνα
Κεντρικό ρόλο στη δικογραφία παίζουν δύο κρίσιμα υπηρεσιακά έγγραφα που κατατέθηκαν στο πλαίσιο των απολογιών:
-
Πρώτο έγγραφο (10/09/2021):
Ένα «Ενημερωτικό Σημείωμα» από τον τότε Γενικό Διευθυντή Μεταφορών, απευθυνόμενο προς τον υπουργό, τον υφυπουργό και τον Γενικό Γραμματέα Μεταφορών, επισημαίνει:-
Τη δραματική μείωση και μη ανανέωση προσωπικού,
-
Την υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ,
-
Την ελλιπή συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου, που οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων και προβλήματα ασφαλείας.
-
-
Δεύτερο έγγραφο (21/09/2021):
Ένα επείγον ενημερωτικό έγγραφο που αναδεικνύει την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του ΟΣΕ, την αδυναμία πληρωμών από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τις επιπτώσεις της υποστελέχωσης, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «η έλλειψη προσωπικού καθιστά αδύνατη την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου».
Έρευνα και για γενικούς γραμματείς
Παράλληλα, ο ανακριτής στρέφει την έρευνά του και στους γενικούς γραμματείς του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών που υπηρέτησαν μεταξύ 2016-2023, με την πιθανότητα άσκησης κατηγοριών σε αρκετούς από αυτούς να θεωρείται ιδιαίτερα ισχυρή.
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται επίσης να παραδοθεί στον ανακριτή η πολυαναμενόμενη πραγματογνωμοσύνη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, από τον καθηγητή Δημήτρη Καρώνη, σχετικά με τα αίτια της «πυρόσφαιρας» που ακολούθησε τη σύγκρουση.
Η πραγματογνωμοσύνη αυτή αναμένεται να φωτίσει σημαντικές πτυχές της υπόθεσης, ιδίως μετά τα ερωτήματα που προέκυψαν από τα καθυστερημένα αλλά γνήσια βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας.