Στο πρώτο δίμηνο του έτους, σύμφωνα με την «Καθημερινή», θα είναι έτοιμη η ψηφιακή πλατφόρμα για την υποβολή αίτησης εξαγοράς των καταπατημένων εκτάσεων του ελληνικού Δημοσίου, αναφέρουν από το υπουργείο Οικονομικών. Αυτό σημαίνει ότι όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις θα μπορούν στις αρχές Μαρτίου να ξεκινήσουν τις διαδικασίες υποβάλλοντας τα σχετικά δικαιολογητικά και πληρώνοντας το σχετικό παράβολο.
Αν και η πλατφόρμα θα έπρεπε να έχει ανοίξει από τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι καθυστερήσεις από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων μεταθέτoυν την ενεργοποίηση του νόμου, που ψηφίσθηκε πριν από τις εθνικές εκλογές, για το 2024.
Έτσι λοιπόν το ειδικό πληροφοριακό σύστημα «Αιτήσεων Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων» θα είναι λειτουργικά έτοιμο από τις αρχές Μαρτίου και σύμφωνα με τον νόμο για την υποβολή αίτησης εξαγοράς οι δικαιούχοι θα πρέπει να πληρώσουν παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς.

Παράλληλα, η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

Τοπογραφικό διάγραμμα.
Αεροφωτογραφίες είτε του έτους 1992 ή προγενέστερες ή του 1982, ανάλογα με την περίπτωση.
Φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου.
Βεβαίωση όρων δόμησης.
Οικοδομική άδεια, εφόσον αυτή υπάρχει.
Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος.
Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών.
Μετά το πράσινο φως από τις αρμόδιες υπηρεσίες προχωρεί η διαδικασία εξαγοράς, η οποία γίνεται στην αντικειμενική αξία. Ο νόμος όμως παρέχει σημαντικές εκπτώσεις που δυνητικά μπορούν να φθάσουν στο 80% της αξίας του ακινήτου.

Σύμφωνα με τον νόμο, η εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου αφορά περιπτώσεις:

Με κατοχή από ιδιώτη επί τουλάχιστον 30 χρόνια, αν υπάρχουν τίτλοι αγοράς ή ιδιοκτησίας και κτίσματα προ του 1992.
Με κατοχή επί τουλάχιστον 40 χρόνια, εφόσον υπάρχει κτίσμα (που αποτελεί και τη μοναδική κατοικία ή εμπορική εκμετάλλευση –π.χ. βιοτεχνία– του ιδιώτη) πριν από το 1982.
Υπολογίζεται πως πάνω από εννέα στα δέκα δημόσια ακίνητα έχουν καταπατηθεί, καθώς σε σύνολο 97.029 καταγεγραμμένων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων έχουν καταπατηθεί τα 89.928, δηλαδή ποσοστό 92%. Στα καταπατημένα δημόσια κτήματα έχουν ανεγερθεί κατοικίες, ακόμη και πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, αγροτικά ακίνητα, εργαστήρια και κτίρια για οποιαδήποτε επαγγελματική χρήση που είτε ιδιοκατοικούνται είτε εκμισθώνονται σε τρίτους.
Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή, εντός 5 ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα.
Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς, καθώς και το ποσό της εφάπαξ και της τμηματικής καταβολής.
Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες, άτοκες, μηνιαίες δόσεις.

Επιχειρήσεις

Ο νόμος παρέχει το δικαίωμα εξαγοράς ακινήτων του Δημοσίου και για ακίνητα που χρησιμοποιούνται για επιχειρηματικές δραστηριότητες. Αυτά τα ακίνητα που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του υπουργείου Οικονομικών μπορούν να εξαγορασθούν στο διπλάσιο της αντικειμενικής αξίας, προσαυξανόμενο κατά 25% για τις εγκαταστάσεις.
Συγκεκριμένα, η διάταξη ορίζει ότι «τμήματα ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και υπάγονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών, σε όμορα προς τα οποία τμήματα των ιδίων ακινήτων έχουν ανεγερθεί βιοτεχνικές, βιομηχανικές, αγροτικές, κτηνοτροφικές και τουριστικές επιχειρήσεις, εγκαταστάσεις πάσης φύσεως που αποτελούν ενιαίο λειτουργικό σύνολο με τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις της επεκταθείσας επιχείρησης, εκποιούνται απευθείας στις επιχειρήσεις αυτές κατόπιν σχετικής τους αίτησης, με αντάλλαγμα ίσο με το 200% της αντικειμενικής αξίας, προσαυξανόμενο κατά 25% για τις εγκαταστάσεις». Αυτές οι εκποιήσεις επιτρέπονται μόνο εφόσον:
Το εκποιούμενο τμήμα προς την όμορη επιχείρηση είναι μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο και εντάσσεται υποχρεωτικά στο όμορο άρτιο και οικοδομήσιμο ακίνητο της επιχείρησης.
Οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις επί των τμημάτων αυτών από τις όμορες επιχειρήσεις έχουν ανεγερθεί μέχρι τις 28.7.2011.
Η εκποίηση του τμήματος προς την όμορη επιχείρηση δεν είναι αντίθετη στον ισχύοντα χωροταξικό σχεδιασμό.