Τα αποτελέσματα του δεύτερου κύματος ελέγχων στη Μύκονο, καθώς και αυτά από τους ελέγχους για αυθαίρετη δόμηση που έγιναν πέρσι το φθινόπωρο στο φρύδι της Καλντέρας στη Σαντορίνη παρουσίασε σήμερα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, οι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από μικτά κλιμάκια του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Οικονομικής Αστυνομίας.

Με αφορμή τη δημοσιοποίηση των ευρημάτων, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, διαμηνύει πως «η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να θέσει τέλος στη νέα, αυθαίρετη δόμηση», εξηγώντας, τους λόγους για τους ποίους είναι απολύτως αναγκαία αυτή η μεταρρύθμιση.

«Καταρχάς, διότι όσο συνεχίζεται το κτίσιμο νέων αυθαιρέτων, δεν μπορεί να στεριώσει οποιαδήποτε σοβαρή πολεοδομική πολιτική. Δεύτερον, και ακόμα σημαντικότερο, διότι η δια πράξεων -και προπαντός δια παραλείψεων- διαχρονική ανοχή στην αυθαιρεσία αποτελεί ύβρη εις βάρος των εκατομμυρίων συνεπών πολιτών και επιχειρήσεων που συμμορφώνονται στις υψηλές απαιτήσεις της περιβαλλοντικής, πολεοδομικής και οικοδομικής νομοθεσίας. Ύβρη, που εδώ και πολλές δεκαετίες υποσκάπτει τα θεμέλια του κράτους δικαίου σε θέματα περιβάλλοντος, πολεοδόμησης και δόμησης στη χώρα μας» υπογραμμίζει ο κ. Σκυλακάκης.

Υπενθυμίζεται πως το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τον νόμο που πέρασε την άνοιξη του 2024 (ν.5106/2024), θέσπισε μια ιδιαίτερα αυστηρή διαδικασία τιμωρίας των νέων αυθαιρέτων και προέβλεψε, για πρώτη φορά, σειρά προτεραιότητας στις κατεδαφίσεις, που διασφαλίζει, ότι τα νέα αυθαίρετα κατεδαφίζονται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.

Ταυτόχρονα, με τον διαγωνισμό -που βρίσκεται σε εξέλιξη- προετοιμάζει ένα σύστημα αξίας 130 εκατ. ευρώ, που θα επισημαίνει αυτόματα (με διαρκή συγκριτική χρήση δορυφορικών φωτογραφιών, σύστημα τεχνητής νοημοσύνης και εξέταση της νομιμότητας, με βάση το σύστημα e-Άδειες), όλες τις νέες αυθαίρετες κατασκευές. Μέχρι τις 10 Μαρτίου ο σχετικός διαγωνισμός θα έχει προσωρινό ανάδοχο και το σύστημα θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία το καλοκαίρι του 2026.

Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προτεραιοποίησε ως άμεσο στόχο την «αυθαιρεσία της βουλιμίας» σε περιοχές που η οικοδόμηση, νόμιμη ή αυθαίρετη, προϋποθέτει, πλούτο και αποδίδει υπέρμετρο πλούτο.

Οι έλεγχοι θα συνεχιστούν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις συγκεκριμένες περιοχές, μέχρις ότου ελεγχθούν (κατ’ ελάχιστον) όλα τα νέα αυθαίρετα που έχουν δημιουργηθεί τον τελευταίο χρόνο στις δύο περιοχές, μπουν τα αντίστοιχα πολύ αυστηρά πρόστιμα και οδηγηθούν στη συνέχεια στην κατεδάφιση, με βάση τις νόμιμες διαδικασίες. Οι έλεγχοι γίνονται με διαρκή σύγκριση των σχετικών δορυφορικών φωτογραφιών, με ανθρώπινο μάτι, μέχρι να εγκατασταθεί το νέο σύστημα.

Το Υπουργείο θα ενημερώνει το κοινό, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, για την εξέλιξη αυτών των ελέγχων, που θα επεκταθούν σε όλη την Ελλάδα, μόλις ξεκινήσει να εφαρμόζεται το νέο σύστημα, με προτεραιότητα σε όσα αυθαίρετα έχουν κτιστεί μετά την 1η.1.2024.

Σημειώνεται ότι μετά την έξαρση της σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή της Σαντορίνης, η οποία ξεκίνησε στις αρχές Φεβρουαρίου, η Εισαγγελία Νάξου ζήτησε με έγγραφο της την διενέργεια εντατικών ελέγχων πάνω στην Καλντέρα γιατί υπάρχει κίνδυνος παραγραφής για 200 υποθέσεις που κινδυνεύουν να παραγραφούν, για να πάρει την απάντηση από την ΥΔΟΜ Θήρας ότι «δεν έχουμε υπαλλήλους», όπως αποκάλυψε το «Πρώτο Θέμα» την Κυριακή.

Με τη σημερινή του ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, τα αποτελέσματα του δεύτερου κύματος ελέγχων είναι τα εξής:

⮚ Ευρήματα και πρόστιμα από αυτοψίες στη Σαντορίνη

Τα μικτά κλιμάκια του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Οικονομικής Αστυνομίας, έχουν διενεργήσει αυτοψίες στη Σαντορίνη, κατά το χρονικό διάστημα 16 – 18.10.2024, καθώς και ένα μήνα μετά, 18 – 20.11.2024. Η επεξεργασία των στοιχείων συνεχίζεται για αρκετές περιπτώσεις, ωστόσο, έχουν ήδη γίνει ενέργειες από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς την οικεία Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ), στην οποία ανήκει η αρμοδιότητα.

Κατά τις αυτοψίες εντοπίστηκαν τα ακόλουθα:

1) Στην εκτός σχεδίου περιοχή της Οίας Σαντορίνης, στο πρανές της Καλντέρας, εντός της Ζώνης Ι απολύτου προστασίας (Π.Δ. από 27.04.2012 – Φ.Ε.Κ. 144 Α.Α.Π.) ελέγχθηκε τουριστικό κατάλυμα, όπου αναπτύσσεται σε δύο όμορα γήπεδα, συνολικής επιφάνειας 519,08 τ.μ.. Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων βάσει των νομιμοποιητικών στοιχείων είναι 349,11 τ.μ.. Κατά τον έλεγχο, καθ’ υπέρβαση των στοιχείων νομιμότητας, διαπιστώθηκαν:

-κατασκευή κολυμβητικής δεξαμενής επιφάνειας 5,30 τ.μ.
-κατασκευή κολυμβητικής δεξαμενής επιφάνειας 6,00 τ.μ.,
-κατασκευή κολυμβητικής δεξαμενής επιφανείας 5,30 τ.μ.,
-κατασκευή κολυμβητικής δεξαμενής επιφανείας 5,80 τ.μ.
-κατασκευή κολυμβητικής δεξαμενής επιφανείας 21,20 τ.μ.
-κατασκευή δεξαμενής νερού (jacuzzi) επιφάνειας 2,40 τ.μ.
-κατασκευή δεξαμενής νερού (jacuzzi) επιφάνειας 1,30 τ.μ.
-κατασκευή δεξαμενής νερού (jacuzzi) επιφάνειας 2,30 τ.μ.
-κατασκευή δεξαμενής νερού (jacuzzi) επιφάνειας 2,20 τ.μ.
-κατασκευή δεξαμενής νερού (jacuzzi) επιφάνειας 1,70 τ.μ.
-στεγασμένος χώρος με ξύλινη επικάλυψη επιφάνειας 12 τ.μ.
-ισόγειο κτίσμα από λιθοδομή επιφανείας 32 τ.μ.
-κλειστός χώρος επιφανείας 7 τ.μ., σε χαμηλή στάθμη στο πρανές της Καλντέρας.
-σκάλα από οπλισμένο σκυρόδεμα επιφάνειας 4,1 τ.μ. σε χαμηλή στάθμη στο πρανές της Καλντέρας.
-κατασκευή τοιχίου από οπλισμένο σκυρόδεμα συνολικού μήκους 3,55 μ. και μέσου ύψους 1,4 μ. στη χαμηλή στάθμη στο πρανές της Καλντέρας.
-κλειστός χώρος εγκατάστασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού επιφάνειας 3,8 τ.μ. στη χαμηλή στάθμη στο πρανές της Καλντέρας.

Για τις διαπιστωθείσες, αυθαίρετες κατασκευές συντάχθηκε πόρισμα-έκθεση αυτοψίας, με συνολικό ύψος προστίμου 191.000,029 ευρώ (πρόστιμο ανέγερσης 127.352,07 ευρώ και πρόστιμο διατήρησης 63.676,35 ευρώ), το οποίο διαβιβάστηκε αρμοδίως.

Σημειώνεται ότι τα νομιμοποιητικά στοιχεία που ελήφθησαν υπόψη κατά τον έλεγχο ήταν οικοδομικές άδειες επισκευών υφιστάμενων κτισμάτων που βρίσκονται εντός αρχαιολογικού χώρου. Επειδή στους φακέλους των οικοδομικών αδειών δεν βρέθηκαν στοιχεία από τα οποία να αποδεικνύεται ότι το υφιστάμενα κτίσματα είναι νομίμως υφιστάμενα (προ του 1955) -σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 23 Ν.4067/2012 ως ισχύει- και επίσης δεν βρέθηκε στους φακέλους η αναγκαία έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού, εστάλη στην ΥΔΟΜ Θήρας έγγραφο, με το οποίο ζητείται ο έλεγχος των οικοδομικών αδειών.

2) Σε οικόπεδο εντός οικισμού της Οίας Σαντορίνης, στο πρανές της Καλντέρας, επιφάνειας 238,07 τ.μ., του οποίου τμήμα βρίσκεται εντός της Ζώνης Ι απολύτου προστασίας (Π.Δ. από 27.04.2012 – Φ.Ε.Κ. 144 Α.Α.Π.), με συνολική επιφάνεια των κτισμάτων βάσει των νομιμοποιητικών στοιχείων 214,46 τ.μ., στο τμήμα του οικοπέδου που εμπίπτει στην Ζώνη Ι, διαπιστώθηκε η κατασκευή κολυμβητικής δεξαμενής επιφάνειας 41,50 μ. και βάθους 1,40 μ., για την οποία είχε εκδοθεί Άδεια Μικρής Κλίμακας. Επειδή σύμφωνα με το Π.Δ. από 27.04.2012 – Φ.Ε.Κ. 144 Α.Α.Π. δεν επιτρέπεται καμία εργασία, ούτε κολυμβητικές δεξαμενές, για την έγκριση εργασιών Μικρής Κλίμακας, ζητήθηκε έλεγχος νομιμότητας από την ΥΔΟΜ Θήρας.

3) Στην εκτός σχεδίου περιοχή Χανάδες, Μεγαλοχώρι Βλυχάδας, που δραστηριοποιείται επιχείρηση, σε γήπεδο εμβαδού 6.602,40 τ.μ., για ακίνητο όπου υπήρχαν νομιμοποιητικά στοιχεία (είχε εκδοθεί οικοδομική άδεια και υπαγωγές), για συνολική δόμηση 200 τ.μ., βρέθηκαν οι εξής υπερβάσεις:

-Χώροι WC εμβαδού 8,70 τ.μ.,
-Μεταλλικός εξώστης εμβαδού 18,00 τ.μ.,
-Υπαίθριος χώρος, εμβαδού 21,25 τ.μ.,
-Κλειστός χώρος υποσκάφου στα πρανή με εκτιμώμενη επιφάνεια 9,00 τ.μ.
-Κλειστός χώρος υποσκάφου στα πρανή με εκτιμώμενη επιφάνεια 16,96 τ.μ.
-Χώρος ισογείου, εμβαδού 208,70 τ.μ.

Για τη συγκεκριμένη ιδιοκτησία και τις παραπάνω υπερβάσεις συντάχθηκε πόρισμα, σύμφωνα με το οποίο το συνολικό πρόστιμο ανέγερσης διαμορφώνεται στα 338.049,54 ευρώ και το πρόστιμο διατήρησης στα 169.024.77 ευρώ.

4) Στην εκτός σχεδίου περιοχή της Οίας Σαντορίνης, στο πρανές της Καλντέρας, εντός της Ζώνης Ι απολύτου προστασίας (Π.Δ. από 27.04.2012 – Φ.Ε.Κ. 144 Α.Α.Π.) ελέγχθηκε τουριστικό κατάλυμα που αναπτύσσεται σε γήπεδα, συνολικής επιφάνειας 669,00 τ.μ.. Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων, βάσει των νομιμοποιητικών στοιχείων είναι 318,0 τ.μ. Κατά τον έλεγχο, διαπιστώθηκαν οι εξής υπερβάσεις:

-προσθήκη υπέργειου κλειστού χώρου 14,00 τ.μ.
-διεύρυνση υπόσκαφων χώρων συνολικής επιφάνειας 44 τ.μ.
-υπαίθριες κλίμακες 10,50 τ.μ.
-επέκταση της επιφάνειας και τροποποίηση σχήματος της κεντρικής κολυμβητικής δεξαμενής σε επιφάνεια 4,38 τ.μ.
-προσθήκη δύο δεξαμενών υδρομασάζ jacuzzi συνολικού εμβαδού 4,30τ.μ.
Για τις παραπάνω υπερβάσεις συντάχθηκε πόρισμα μικτού κλιμακίου, σύμφωνα με το οποίο το συνολικό πρόστιμο ανέγερσης ανέρχεται στα 90.008,18 ευρώ και το πρόστιμο διατήρησης στα 45.004,09 ευρώ.

5) Στην εκτός σχεδίου περιοχή της Οίας Σαντορίνης, στο πρανές της Καλντέρας, εντός της Ζώνης Ι απολύτου προστασίας (Π.Δ. από 27.04.2012 – Φ.Ε.Κ. 144 Α.Α.Π.) ελέγχθηκε τουριστικό κατάλυμα, που αναπτύσσεται σε γήπεδο επιφάνειας 131,11 τ.μ.. Η συνολική επιφάνεια των κτιρίων, βάσει των νομιμοποιητικών στοιχείων είναι 136,27 τ.μ.. Κατά τον έλεγχο, καθ’ υπέρβαση των στοιχείων νομιμότητας διαπιστώθηκαν τα κάτωθι:

-Στεγασμένοι χώροι 46,61 τ.μ.,
-Στέγαστρο 2,50 τ.μ. από οπλισμένο σκυρόδεμα,
-Αλλαγή θέσης ενός εξωτερικού jacuzzi και αύξηση της επιφάνειας του κατά 1,17 τ.μ.

Για τις παραπάνω διαπιστωθείσες αυθαίρετες κατασκευές συντάχθηκε πόρισμα-έκθεση αυτοψίας, με συνολικό ύψος προστίμου 459.455,18 ευρώ (πρόστιμο ανέγερσης 306.303,45 ευρώ και πρόστιμο διατήρησης 153.151,73 ευρώ).

Σημειώνεται ότι τα νομιμοποιητικά στοιχεία που ελήφθησαν υπόψη κατά τον έλεγχο ήταν οικοδομική άδεια επισκευών υφιστάμενων κτισμάτων, δήλωση ένταξης στο ν.4178/2013 και έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας για κατασκευή jacuzzi.

Στους φακέλους των διοικητικών πράξεων δεν βρέθηκε η αναγκαία έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού (ιστορικός τόπος) και επιπλέον στη δήλωση ένταξης στον ν.4178/2013 δεν υπάρχουν επιμέρους στοιχεία, όπως τεχνική έκθεση, τοπογραφικό διάγραμμα, διάγραμμα κάλυψης, κατόψεις κ.λπ.

Για τους παραπάνω λόγους αποστέλλεται στην ΥΔΟΜ Θήρας έγγραφο, με το οποίο ζητείται ο έλεγχος νομιμότητας των παραπάνω διοικητικών πράξεων.