Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2024)2209], το Λουξεμβούργο [INFR(2024)2215], τη Μάλτα, [INFR(2024)2214], τη Σλοβενία [INFR(2024)2211], τη Σλοβακία [INFR(2024)2210] και τη Σουηδία [INFR(2024)2208], επειδή δεν μετέφεραν ορθά στο εθνικό τους δίκαιο την οδηγία για την ενίσχυση του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας [οδηγία (ΕΕ) 2016/343].
Η οδηγία είναι μία από τις έξι οδηγίες που εκδόθηκαν από την ΕΕ για τη δημιουργία κοινών ελάχιστων προτύπων προκειμένου να εξασφαλίζεται δίκαιη δίκη και ότι τα δικαιώματα των υπόπτων και των κατηγορουμένων στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών προστατεύονται επαρκώς σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι ορισμένα εθνικά μέτρα μεταφοράς που ανακοινώθηκαν από τα έξι κράτη μέλη δεν πληρούν τις απαιτήσεις της οδηγίας. Ειδικότερα, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα μέτρα που κοινοποίησαν η Ελλάδα και το Λουξεμβούργο δεν μεταφέρουν ορθά στο εθνικό δίκαιο τις διατάξεις της οδηγίας σχετικά με τις δημόσιες αναφορές στην ενοχή προσώπου και τις ερήμην δίκες.
Επιπλέον, το Λουξεμβούργο δεν μετέφερε ορθά στο εθνικό του δίκαιο τις διατάξεις σχετικά με τη χρήση μέτρων σωματικού περιορισμού στο δικαστήριο ή δημοσίως, σχετικά με τις συνέπειες της χρήσης του δικαιώματος σιωπής και του δικαιώματος μη αυτοενοχοποίησης, καθώς και σχετικά με τα διαθέσιμα μέσα έννομης προστασίας σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στην οδηγία.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα μέτρα μεταφοράς που κοινοποίησε η Μάλτα δεν αντικατοπτρίζουν την απαίτηση της οδηγίας σύμφωνα με την οποία κάθε αποκλεισμός προσώπου από τη δίκη, σε περίπτωση που είναι αναγκαίος για τη διασφάλιση της ορθής διεξαγωγής της ποινικής διαδικασίας, θα πρέπει να είναι προσωρινός.
Όσον αφορά τη Σουηδία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν μετέφεραν ορθά ορισμένες διατάξεις της οδηγίας, και συγκεκριμένα: το τεκμήριο αθωότητας (Σουηδία και Σλοβενία), την απαγόρευση των δημόσιων αναφορών στην ενοχή προσώπου, τη χρήση μέτρων σωματικού περιορισμού στο δικαστήριο ή δημοσίως (Σλοβενία), το βάρος της απόδειξης, τις συνέπειες της χρήσης του δικαιώματος σιωπής και του δικαιώματος μη αυτοενοχοποίησης (Σουηδία και Σλοβενία), ορισμένες διατάξεις για τις ερήμην δίκες, και τα μέσα έννομης προστασίας σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στην οδηγία.
Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, τη Σλοβενία, τη Σλοβακία και τη Σουηδία, που έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.
Από τη δέσμη παραβάσεων Οκτωβρίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
