Από την Εύη Τσορδιά, ασκούμενη δικηγόρο Πατρών
Σύμφωνα με την Κυβέρνηση, βασικός στόχος του νέου συστήματος φορολόγησης είναι η πολυεπίπεδη και ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής και η φορολογική δικαιοσύνη. Πυρήνα, δε, της επιχειρηματολογίας της αποτελεί η άποψη ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι δε γίνεται, πλέον, να φορολογούνται για εισόδημα κατώτερο από εκείνο του μισθωτού, ο οποίος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό. Αποτελεί, άραγε, αυτή η άποψη μία αποτυχημένη – για πολλοστή φορά- προσπάθεια της κυβέρνησης να κατανοήσει την κοινωνία της;
Ο νέος Φορολογικός νόμος περιλαμβάνει σωρεία νέων μέτρων που καταλαμβάνουν διάφορους τομείς. Ενδεικτικά, κάποια από αυτά αφορούν τον περιορισμό της χρήσης των μετρητών, υποχρεώνοντας τους πολίτες να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα τραπεζικά μέσα πληρωμής στις αγοραπωλησίες ακινήτων και θέτοντας πρόστιμο για συναλλαγές με μετρητά που υπερβαίνουν τα 500,00€. Ακόμα, προβλέπονται διάφορα μέτρα που αφορούν την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για ελέγχους και διασταυρώσεις, όπως η υποχρεωτική χρήση ηλεκτρονικών τιμολογίων εντός του επόμενου έτους. Εκεί, όμως, που, όπως φάνηκε, δόθηκε η μεγαλύτερη βάση από τον Υπουργό Οικονομικών είναι στη δημιουργία ενός νέου συστήματος φορολόγησης για τους ελευθέρους επαγγελματίες, του οποίου σημείο αναφοράς αποτελεί ο κατώτατος μισθός.
Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι τα κέρδη από την επιχειρηματική δραστηριότητα των αυτοαπασχολούμενων δεν μπορεί να είναι λιγότερα από την ελάχιστη αμοιβή που λαμβάνει αντίστοιχα μηνιαίως ο μισθωτός. Εισάγεται, λοιπόν, κατ’ αυτόν τον τρόπο, τεκμήριο κατώτατου εισοδήματος για κάθε ελεύθερο επαγγελματία αυτής της χώρας στις 10.920,00 ευρώ, το οποίο δύναται, μεν, να μειωθεί για τα πρώτα τρία χρόνια για κάποιον ελεύθερο επαγγελματία με νεοσύστατη δραστηριότητα αλλά και να προσαυξηθεί με βάση το χρόνο άσκησης του επαγγέλματος, αλλά, κυρίως, με βάση συντελεστή, όταν ο ετήσιος τζίρος του είναι μεγαλύτερος από τον μέσο όρο του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ (ήτοι, του κωδικού αριθμού δραστηριότητας που πρέπει να έχει δηλώσει ο κάθε επαγγελματίας ή εταιρεία).
Εν ολίγοις, η Κυβέρνηση χαρακτηρίζει μέσω των προτάσεων και των πράξεων της, τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες συλλήβδην φοροφυγάδες, γεγονός που πόρρω απέχει από την πραγματικότητα! Μάλλον η ίδια επιλέγει να αγνοεί -επιδεικτικά- όσον αφορά, παραδείγματος χάριν, τους δικηγόρους πως είναι ο μόνος επιστημονικός κλάδος, ο οποίος προκαταβάλλει φόρο εισοδήματος, ασφαλιστικές εισφορές αλλά και Φ.Π.Α μέσα από τα γραμμάτια προείσπραξης που ο καθένας εκδίδει για κάθε δίκη. Μάλιστα, μόλις το έτος 2022, συγκεκριμένα οι δικηγόροι προκατέβαλαν στο κράτος ποσό άνω των 30.000.000,00€ για φόρο εισοδήματος, 42.000.000,00€ για ασφαλιστικές εισφορές και 49.000.000,00€ για Φ.Π.Α.. Επιπροσθέτως, απαιτείται να επισημανθεί πως το 1/3 των δικηγόρων, δηλαδή το 33%, βρίσκεται σε ρύθμιση οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και πάρα πολλοί δικηγόροι έχουν ως έδρα την κατοικία τους ενόψει της αδυναμίας τους να ανταποκριθούν έστω και σε αυτή τη βασική ανάγκη της ενοικίασης του χώρου εργασίας τους.
Καθίσταται εναργές, λοιπόν, πως η εξομοίωση των αυτοαπασχολούμενων και των ελεύθερων επαγγελματιών με τους μισθωτούς είναι απαγορευτική καθώς οι πρώτοι φορολογούνται από το πρώτο ευρώ και δεν έχουν καν τη δυνατότητα για μερική απασχόληση, όπως οι μισθωτοί. Άλλωστε, ήδη από το έτος 2019 με τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4837/2016), το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει καταστήσει σαφές με αποφάσεις του ότι η υπαγωγή μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών σε ενιαίους κανόνες ασφαλιστικών εισφορών είναι αντίθετη ως προς την αρχή της ισότητας, η οποία είναι νομικά κατοχυρωμένη από το Σύνταγμα, καθώς τελούν σε ουσιωδώς διαφορετικές συνθήκες. (ΣτΕ Ολ 1880/2019, 1888/2019).
Έτι περαιτέρω, αλγεινή εντύπωση έχει προκαλέσει η ανακοίνωση περί αμειβόμενης καταγγελίας των εν δυνάμει φοροδιαφυγών μέσω της περιβόητης εφαρμογής «apodixis». Αυτή η νέα συνθήκη όχι μόνο δεν θα βοηθήσει πραγματικά τον ελεγκτικό μηχανισμό, καθώς πρόκειται για μια άκρως χρονοβόρα διαδικασία μέχρι την τελική απόδειξη της αληθούς ή μη υπόστασης της καταγγελίας, αλλά αδιαμφισβήτητα θα αποτελέσει το «μήλο της έριδος» μεταξύ των πολιτών καθώς θα λειτουργήσει ενισχυτικά ως προς τον αθέμιτο ανταγωνισμό και την εκδικητικότητα μεταξύ τους.
Καταληκτικά, ο συλλογισμός της Κυβέρνησης, στον οποίο βασίζεται ο νέος Φορολογικός νόμος, είναι παντελώς έωλος και αυτό που φαίνεται, μάλλον, η ίδια να περιφρονεί είναι πως η βεβαίωση των φόρων επ’ ουδενί δεν εξασφαλίζει και την εισπραξιμότητά τους. Άλλωστε, η επίκληση της ότι τα τεκμήρια είναι μαχητά αποτελεί φενάκη καθώς αφορά μόνο περιπτώσεις εγκυμοσύνης, στρατιωτικής θητείας, φυλάκισης και ασθένειας. Επομένως, για μία ακόμη φορά οι διοικούντες το ελληνικό κράτος προβαίνουν σε οριζόντιες ρυθμίσεις, οι οποίες δύνανται να καταστήσουν το επάγγελμα του αυτοαπασχολούμενου και του ελεύθερου επαγγελματία μη βιώσιμο.
