Νέου τύπου έλεγχοι με κάμερες, ζωντανές βιντεοσκοπήσεις και έμμεσες τεχνικές για τον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες εγκαινιάζει η ΑΑΔΕ με στόχο να βγει το στοίχημα για εισπράξεις 63 δισ. ευρώ από φόρους που προβλέπει ο προϋπολογισμός για το 2024.
Με το νέο φορολογικό νόμο διευρύνεται το οπλοστάσιο της Εφορίας καθώς προστίθενται τέσσερις νέες περιπτώσεις στην μέθοδο των έμμεσων τεχνικών όπου η φορολογική διοίκηση θα μπορεί να προσδιορίζει τα πραγματικά επιχειρηματικά κέρδη.
Εκτός δηλαδή από το σύστημα των τεκμηρίων που υποχρεώνει από το νέο έτος τους ελεύθερους επαγγελματίες να δηλώσουν ένα ελάχιστο ποσό αμοιβής μαζί με τις προσαυξήσεις κομβικό ρόλο στην πάταξη της φοροδιαφυγής έχουν οι έμμεσες τεχνικές, ένα συμπληρωματικό εργαλείο για τον εντοπισμό κρυφών εισοδημάτων με την άντληση στοιχείων από διάφορες πηγές, όπως την κινητή και ακίνητη περιουσία, τις πραγματικές δαπάνες, κ.ά.
Ειδικότερα στις ήδη υπάρχουσες περιπτώσεις που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, με έμμεσες τεχνικές θα προσδιορίζεται το εισόδημα και στις ακόλουθες περιπτώσεις:
-Όταν δηλώνεται ζημία σε τρία τουλάχιστον συνεχόμενα έτη και δεν προκύπτει ο τρόπος χρηματοδότησης της επιχείρησης, με τον οποίο καλύπτονται οι υποχρεώσεις της.
– Όταν υπάρχει σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ αγορών, πωλήσεων και αποθεμάτων.
-Όταν ο συντελεστής μικτού κέρδους που προκύπτει από τα δηλούμενα αποτελέσματα είναι διαφορετικός από αυτόν που προκύπτει βάσει των παραστατικών αγορών και πωλήσεων.
-Όταν η επιχείρηση δεν προσκομίζει στοιχεία που ζητά η φορολογική διοίκηση, ύστερα από δύο προσκλήσεις.
Με τη διαδικασία αυτή θα προσδιορίζεται με αξιόπιστο τρόπο το πραγματικό περιθώριο μικτού κέρδους, το οποίο εφαρμοζόμενο στο κόστος πωληθέντων/παρεχόμενων υπηρεσιών, οδηγεί στον προσδιορισμό των εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Οι έμμεσες τεχνικές χρησιμοποιούνται στις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες η τήρηση των λογιστικών αρχείων (βιβλίων και στοιχείων) ή η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τον νόμο για τα λογιστικά πρότυπα γίνεται με τέτοιο τρόπο που καθιστά αδύνατη τη διενέργεια ελεγκτικών επαληθεύσεων ή καθιστά μη αξιόπιστο το λογιστικό σύστημα.
Σύμφωνα με την νομοθεσία οι έμμεσες τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα είναι οι εξής:
1.Η αρχή των αναλογιών: Με την μέθοδο αυτή προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι εκροές και τα φορολογητέα κέρδη του ελεγχόμενου προσώπου βάσει αναλογιών και ιδίως, του περιθωρίου μικτού κέρδους.
2.Η αρχή ανάλυσης ρευστότητας του φορολογούμενου: Η τεχνική προσδιορίζει τη φορολογητέα ύλη αναλύοντας τα έσοδα (φορολογητέα και μη), τις αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές και οικογενειακές) και τις αυξήσεις και μειώσεις των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων (επαγγελματικών, ατομικών και οικογενειακών) του φορολογούμενου φυσικού προσώπου.
3.Η αρχή της καθαρής θέσης του φορολογούμενου: Η τεχνική αυτή αναδημιουργεί το οικονομικό ιστορικό του φορολογούμενου φυσικού προσώπου και προσδιορίζει φορολογητέα ύλη, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα διαθέσιμα κεφάλαια προσωπικά, οικογενειακά, επαγγελματικά, τις διάφορες απαιτήσεις προσωπικές, οικογενειακές, επαγγελματικές (ενεργητικό), τις υποχρεώσεις προσωπικές, οικογενειακές ή επαγγελματικές (παθητικό), τις ατομικές, οικογενειακές και επαγγελματικές δαπάνες ως και τα εισοδήματα από λοιπές πηγές (ατομικά και οικογενειακά).
4.Η αρχή της σχέσης τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών: Με την μέθοδο αυτή προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα αξιοποιώντας τη σχέση της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών.
5. Η αρχή του ύψους των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά: Η τεχνική αυτή προσδιορίζει φορολογητέα ύλη παρακολουθώντας την κίνηση των (διαθεσίμων) κεφαλαίων του φορολογούμενου, του/της συζύγου και των προστατευομένων μελών αυτών, είτε με την κατάθεση αυτών σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς είτε με την ανάλωση τους σε διάφορες συναλλαγές με χρήση μετρητών. Αναλύει τις συνολικές καταθέσεις σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς, τα διαθέσιμα, τις αγορές και δαπάνες σε μετρητά τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο κατά τη διάρκεια της ελεγχομένης φορολογικής περιόδου και τα συγκρίνει με τα συνολικά δηλωθέντα έσοδα.
Έλεγχοι live
Στο μεταξύ με κάμερες και σε ζωντανή μετάδοση θα διενεργούνται σύντομα οι επιτόπιοι φορολογικοί έλεγχοι στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με το πρόγραμμα του ψηφιακού μετασχηματισμού της ΑΑΔΕ οι εφοριακοί υπάλληλοι θα φέρουν μαζί τους κάμερες, οι οποίες, αφενός θα καταγράφουν τη δραστηριότητά τους όταν επισκέπτονται για έλεγχο μια επιχείρηση, αφετέρου θα μεταδίδουν ζωντανά στο επιχειρησιακό Κέντρο όλες τις ενέργειες και τις κινήσεις συμβάλλοντας στον περιορισμό των φαινομένων διαφθοράς. Προηγουμένως και για λόγους που έχουν να κάνουν με την Αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων θα έχουν ενημερώσει τους ελεγχόμενους, ότι όλη η διαδικασία θα καταγραφεί με ήχο και εικόνα σε βίντεο και αν συναινούν σε αυτό. Το οπτικοακουστικό υλικό θα φυλάσσεται για έξι μήνες και μετά θα καταστρέφεται.
Μάριος Χριστοδούλου