Τον κώδωνα του κινδύνου για… οικονομικό σεισμό, κρούουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποιώντας για σημαντική οικονομική ζημία τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία και επιβληθούν δασμοί πλήρους κλίμακας.
«Πιστεύω ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζω ότι έχουμε πολλή δουλειά που πρέπει να κάνουμε για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο», δήλωσε στο CNBC ο Pascal Donohoe, πρόεδρος του Eurogroup και υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας. «Εάν χρησιμοποιήσουμε τον χρόνο που έχουμε μπροστά μας με σύνεση, μπορούμε τουλάχιστον να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο στο οποίο θα αποφύγουμε τη λήψη μέτρων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού που θα μπορούσαν να βλάψουν εμάς τους ίδιους, την Ευρώπη και την Αμερική», δήλωσε στο περιθώριο των εαρινών συνεδριάσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ διεξάγουν τεταμένες διαπραγματεύσεις για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας, ώστε να αποφευχθούν οι αμερικανικοί δασμοί σε προϊόντα της ΕΕ που ανακοίνωσε ο Trump και τα αντίμετρα της ΕΕ.
Ο Trump επέβαλε αρχικά έναν «αμοιβαίο» δασμό 20% σε όλα τα αγαθά που προέρχονται από την ΕΕ, αλλά ανέστειλε τα μέτρα για 90 ημέρες για διαπραγματεύσεις, μειώνοντας τον δασμό στο 10% μέχρι τότε. Ο δασμός 25% στα ξένα αυτοκίνητα και στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου παραμένει σε ισχύ. Από την πλευρά της, η ΕΕ ανέστειλε τον ανταποδοτικό δασμό που στόχευε αμερικανικά αγαθά αξίας 21 δισ. ευρώ (24,1 δισ. δολ.) «για να δώσει χρόνο και χώρο για τις διαπραγματεύσεις ΕΕ-ΗΠΑ», δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τα πρόστιμα σε Meta και Apple
Οι συνομιλίες δεν έχουν ακόμη αποφέρει απτούς συμβιβασμούς ή αποτελέσματα, λένε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, και το σκηνικό των συζητήσεων πιθανότατα θα θολώσει περαιτέρω, αφού η ΕΕ επέβαλε πρόστιμο εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε κάθε ένα από τα αμερικανικά τεχνολογικά μεγαθήρια Apple και Meta για παραβίαση των νόμων του μπλοκ περί ψηφιακού ανταγωνισμού.
Η ΕΕ επιμένει ότι το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών με τις ΗΠΑ είναι εύλογα ισορροπημένο. Δεδομένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, ανέφεραν ότι το μπλοκ είχε εμπορικό πλεόνασμα 155,8 δισ. ευρώ (176,7 δισ. δολάρια) με τις ΗΠΑ για αγαθά το 2023, αλλά εμφάνισε έλλειμμα 104 δισ. ευρώ στις υπηρεσίες. Συνολικά, το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών ΕΕ-ΗΠΑ το 2023 έφτασε τα 1,6 τρισ. ευρώ, σύμφωνα με την ΕΕ.
Μηχανήματα και οχήματα αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ ανά κατηγορία προϊόντων, ακολουθούμενα από χημικά, άλλα βιομηχανοποιημένα προϊόντα και φαρμακευτικά είδη.
Σε κίνδυνο συναλλαγές 4 δισ. ευρώ ημερησίως
Ο υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας, Carlos Cuerpo, δήλωσε στο CNBC ότι οποιαδήποτε αποτυχία επίτευξης συμφωνίας θα ήταν επιζήμια τόσο για την Ευρώπη όσο και για τις ΗΠΑ, καθώς διακυβεύονται εμπορικές συναλλαγές αγαθών και υπηρεσιών αξίας άνω των 4 δισ. ευρώ (5,1 δισ. δολαρίων) ημερησίως.
«Πρέπει να εμπλακούμε σε έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού, γιατί υπάρχει πολλά να χαθούν αν δεν καταλήξουμε σε μια δίκαιη και ισορροπημένη συμφωνία», δήλωσε ο Cuerpo στην Carolin Roth του CNBC στην Ουάσινγκτον. «Υπάρχει αυτός ο συγκεκριμένος αριθμός, 4,5 δισ. ευρώ ημερησίως διασχίζουν τον Ατλαντικό σε όρους εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών… Αυτός είναι ένας θησαυρός που πρέπει να προστατεύσουμε», σημείωσε.
«Έχει σημασία πώς προσεγγίζουμε αυτές τις διαπραγματεύσεις από την πλευρά της ΕΕ, με χέρι συνεργασίας, για την επίτευξη συμφωνίας. Αλλά πρέπει να είναι μια δίκαιη συμφωνία. Ας μην ξεχνάμε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, οι περισσότεροι από του δασμούς που επιβλήθηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση είναι ήδη σε ισχύ και επηρεάζουν τις εταιρείες μας».
Ο Eelco Heinen, υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, επέκρινε τους δασμούς χαρακτηρίζοντάς τους ως μια φορολόγηση των αγαθών που είναι «πολύ κακή για τους καταναλωτές» και θα προκαλούσε παύση των επενδύσεων από τις επιχειρήσεις.
Σοβαρά εμπόδια
Πάντως, πριν λίγα 24ωρα, το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι οι δασμοί που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, δημιουργούν σοβαρά εμπόδια για την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία το 2025.
Στο World Economic Outlook του Απριλίου 2025, το ΔΝΤ προέβλεψε ανάπτυξη 1,8% για τις ΗΠΑ το 2025, μείωση κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την πρόβλεψη του Ιανουαρίου. Το Ταμείο μείωσε επίσης την πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη στο 2,8% για φέτος, κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την προηγούμενη εκτίμηση.
Το ΔΝΤ προέβλεψε ελαφρά μείωση στην ευρωζώνη, εκτιμώντας ότι το ΑΕΠ της περιοχής θα φτάσει το 0,8% το 2025, πριν αυξηθεί μετρίως στο 1,2% το 2026. Ξεχώρισε την Ισπανία ως φωτεινή εξαίρεση στην περιοχή, δηλώνοντας ότι η δυναμική ανάπτυξής της «αντιπαραβάλλεται με τη βραδύτητα αλλού», με τη μεσογειακή χώρα να αναμένεται να αναπτύξει την οικονομία της κατά 2,5% φέτος, μετά από αναθεώρηση της πρόβλεψης προς τα πάνω κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τον Ιανουάριο. «Αυτό αντικατοπτρίζει μια μεγάλη μεταφορά από τα καλύτερα του αναμενόμενου αποτελέσματα το 2024 και τη δραστηριότητα ανασυγκρότησης μετά τις πλημμύρες», δήλωσε το ΔΝΤ.
