Σημαντική δικαστική εξέλιξη σημειώθηκε σήμερα 14/11 σχετικά με τη διαμάχη γύρω από τα προδημοσιευμένα αποσπάσματα του νέου βιβλίου του Αλέξη Τσίπρα, «Ιθάκη».
Το δικαστήριο έκανε δεκτό το αίτημα του εκδοτικού οίκου Gutenberg, εκδίδοντας προσωρινή διαταγή που υποχρεώνει το Documento να αποσύρει άμεσα τα αναρτημένα αποσπάσματα και απαγορεύει οποιαδήποτε μελλοντική παρουσίαση, ψηφιακή διάχυση, αναπαραγωγή ή εμπορική εκμετάλλευση υλικού από το βιβλίο μέχρι την επίσημη κυκλοφορία του.
Η υπόθεση θα εξεταστεί αναλυτικά στην εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων, που έχει οριστεί για τις 20 Απριλίου 2026, όμως η σημερινή απόφαση θεωρείται προπομπός για την έκβαση της υπόθεσης και ενισχύει τη θέση του εκδοτικού οίκου.
Ο πόλεμος όμως… δεν σταματά εκεί…. ή μάλλον τώρα ξεκινά.
Από την πλευρά του, ο εκδότης Κώστας Βαξεβάνης αντέδρασε με ιδιαίτερα οξύ ύφος, δηλώνοντας ότι η απόφαση συνιστά «προληπτική λογοκρισία» και προσθέτοντας:
«Μπράβο στον Αλέξη Τσίπρα. Κατάφερε, κρυπτόμενος, να πετύχει την πρώτη στην Ελλάδα απόφαση προληπτικής λογοκρισίας.
Μας υποχρεώνουν να κατεβάσουμε το άρθρο, να μην δημοσιεύσουμε τίποτα μέχρι να βγει το βιβλίο και να συμμορφωθούμε με όλες τις υποδείξεις.
Διαφορετικά θα συλληφθώ και θα πληρώνω 1.500 ευρώ την ημέρα.
Ο Τσίπρας ξέρει πού μένω.
Ας στείλει να με συλλάβουν!».
Η ανάρτηση του Κώστα Βαξεβάνη:
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η αντιπαράθεση ξεκίνησε όταν το Documento δημοσίευσε αποσπάσματα από την «Ιθάκη» πριν από την επίσημη κυκλοφορία του βιβλίου.
Το συγκεκριμένο υλικό, σύμφωνα με το Documento, είχε δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, καθώς περιείχε αποτιμήσεις, αυτοκριτική και αναφορές σε πολιτικά φορτισμένες περιόδους της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Ο εκδοτικός οίκος Gutenberg, ωστόσο, αντέδρασε έντονα από την πρώτη στιγμή, υποστηρίζοντας ότι τα αποσπάσματα δεν προήλθαν από νόμιμη πηγή, αλλά από παράνομη κτήση ηλεκτρονικών αρχείων του βιβλίου. Σε ανακοινώσεις του, έκανε λόγο για «υποκλοπή ψηφιακού υλικού», σημειώνοντας ότι τα αρχεία που δημοσιοποιήθηκαν αντιστοιχούν σε περιορισμένης πρόσβασης υλικό που διακινείται ελεγχόμενα στο στάδιο παραγωγής και επιμέλειας.
Σύμφωνα με τον Gutenberg, η διαρροή αυτή όχι μόνο παραβιάζει τον νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά και υπονομεύει την ίδια τη διαδικασία έκδοσης και κυκλοφορίας, καθώς πλήττει εμπορικά και λειτουργικά τον εκδοτικό οίκο. Για τον λόγο αυτόν, προχώρησε σε νομικές ενέργειες κατά κάθε εμπλεκόμενου σε δημοσίευση ή αναδημοσίευση.
Η κλιμάκωση της σύγκρουσης
Η πλευρά Βαξεβάνη αντέτεινε εξαρχής ότι η δημοσίευση αποσπασμάτων πολιτικών βιβλίων εντάσσεται στο πλαίσιο της δημόσιας ενημέρωσης και της ελευθεροτυπίας, κάνοντας λόγο για προσπάθεια φίμωσης του Τύπου. Σταδιακά, η αντιπαράθεση πήρε προσωπικά χαρακτηριστικά, με αιχμές για τις αποφάσεις του εκδοτικού οίκου, τον ρόλο του Τσίπρα και τη στάση του Documento.
Η απόφαση της προσωρινής διαταγής, η οποία κρίθηκε απαραίτητη «για την αποτροπή περαιτέρω προσβολών», ανέβασε το θερμόμετρο.
Πλέον, το Documento υποχρεούται να κατεβάσει το σχετικό περιεχόμενο και να μη δημοσιεύσει κανένα υλικό από την «Ιθάκη» μέχρι την επίσημη κυκλοφορία του βιβλίου.
Με τη σημερινή δικαστική απόφαση, ο εκδοτικός οίκος πέτυχε μια πρώτη —και ουσιαστική— νίκη. Η συνέχεια αναμένεται να δοθεί στις αίθουσες των δικαστηρίων την άνοιξη του 2026, με τις δύο πλευρές να προετοιμάζονται για μια αναμέτρηση που φαίνεται πως θα έχει συνέχεια και πολιτικές αποχρώσεις.
