Υλική αποζημίωση καθώς και ηθική αποκατάσταση από το δημόσιο μπορεί να διεκδικήσει πολίτης που έχει υποστεί βλάβη της υγείας του στο πλαίσιο εμβολιασμών, βάσει απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Συγκεκριμένα, το Α΄ Τμήμα του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (622/2021) αποσαφηνίζει ότι ο πολίτης που ενδεχομένως παρουσιάσει προβλήματα υγείας από παρενέργειες των εμβολίων μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση με βάση τα άρθρα 4, 5 και 25 του Συντάγματος αναλογικά και με όσα θεσπίζει και ο Αστικός Κώδικας (άρθρο 932).
Βασική προϋπόθεση για την προσφυγή στην δικαιοσύνη είναι ότι το εμβόλιο αποδεδειγμένα προκάλεσε βλάβη στην υγεία καθώς και να είναι νόμιμος ο εμβολιασμός για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Η υπόθεση
Το θέμα ετέθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας μετά από προσφυγή μητέρας η οποία διεκδίκησε αποζημίωση 1 εκατομμυρίου ευρώ μετά τον εμβολιασμό της κόρης της με το εμβόλιο MMR ΙΙ (τριδύναμο εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς) καθώς παρουσίασε πανεγκεφαλίτιδα, σπανιώτατη νόσο (1:1.000.000 δόσεων εμβολίου) ως ανεπιθύμητη παρενέργεια.
Η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου αναιρέθηκε από το ΣτΕ το οποίο έκρινε ότι η απόφαση του ήταν εσφαλμένη και έστειλε την υπόθεση για νέα κρίση.
Σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας:
«Σε περίπτωση, που επέλθει ευθέως βλάβη της υγείας προσώπου συνεπεία της συνταγματικώς θεμιτής και νομίμου πραγματοποιήσεως εμβολιασμού (δηλαδή εμβολιασμού διενεργούμενου με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας συλλογικώς και ατομικώς και προβλεπόμενου από ειδική νομοθεσία, υιοθετούσα έγκυρα και τεκμηριωμένα επιστημονικά, ιατρικά και επιδημιολογικά πορίσματα στον αντίστοιχο τομέα, με δυνατότητα εξαιρέσεως από αυτόν σε ειδικές ατομικές περιπτώσεις, για τις οποίες αυτός αντενδείκνυται), ήτοι βλάβη, μη οφειλομένη σε παρεμβαλλομένη παράνομη πράξη ή παράλειψη (όπως πχ χορήγηση ελαττωματικού ή ακαταλλήλου σκευάσματος ή πλημμέλειες κατά την διενέργεια του εμβολιασμού), ανακύπτει ευθέως εκ του άρθρου 4 παρ. 5 σε συνδυασμό και με το άρθρο 25 παρ 4 του Συντάγματος ευθύνη του κράτους προς εύλογη αποκατάσταση της ζημίας του παθόντος, υπό την έννοια της αποκαταστάσεως τόσο της τυχόν υλικής όσον και, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 932 ΑΚ, της ηθικής βλάβης του».
Τέλος, το δικαστήριο υπογραμμίζει ότι στις επίμαχες περιπτώσεις «η προκαλούμενη από την πραγματοποίηση του εμβολιασμού βλάβη συνιστά υπέρμετρη θυσία για τον παθόντα (βλάβη υγείας και προσβολή προσωπικότητος), χάριν του συμφέροντος του κοινωνικού συνόλου».
