Χιλιάδες ευρώ σε μετρητά κατασχέθηκαν από το γραφείο ενός μεσίτη τελωνείου στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια μιας έρευνας για απάτη ΦΠΑ που συνδέεται με κινεζικές εγκληματικές οργανώσεις, όπως αποκάλυψε η ανώτερη εισαγγελέας της ΕΕ, Laura Kövesi.
Η Ευρωπαία επικεφαλής εισαγγελέας δήλωσε στην εφημερίδα Financial Times ότι τα κατασχεθέντα χρήματα αποτελούν τα κέρδη από εγκληματικές ενέργειες για τη μαζική εισαγωγή εμπορευμάτων στην Ευρώπη χωρίς να καταβάλλονται οι απαραίτητοι δασμοί και φόροι.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) κατηγόρησε τον περασμένο μήνα δύο τελωνειακούς υπαλλήλους και τέσσερις μεσίτες για συμμετοχή σε ένα σχέδιο εισαγωγής προϊόντων από την Κίνα, όπως ηλεκτρικά ποδήλατα, ενώ ταυτόχρονα παρακάμπταν τους δασμούς και τους φόρους.
Κατά τη διάρκεια των εφόδων στο λιμάνι του Πειραιά τον Ιούνιο, οι αστυνομικές δυνάμεις κατέσχεσαν 2,7 εκατ. ευρώ σε μετρητά στο γραφείο ενός μεσίτη τελωνείου και άλλα 300.000 ευρώ στο σπίτι του.
Τα χαρτονομίσματα αυτά ήταν μέρος ενός συνόλου 4,78 εκατ. ευρώ σε μετρητά που κατασχέθηκαν, ενώ άλλα 5,4 εκατ. ευρώ είχαν παγώσει σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα, σύμφωνα με την EPPO.
Συνολικά, κατασχέθηκαν 5,8 εκατ. ευρώ σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Η αστυνομία κατάσχεσε επίσης ακίνητα και αυτοκίνητα, καθώς και περισσότερους από 2.400 κοντέινερ αξίας περίπου 250 εκατ. ευρώ.
«Πρόκειται για την μεγαλύτερη κατάσχεση κοντέινερ στην ΕΕ μέχρι σήμερα», δήλωσε η Kövesi.
«Στοχεύουμε σε εγκληματικές οργανώσεις που οργανώνουν μαζικές εισαγωγές εμπορευμάτων από την Κίνα, παρακάμπτοντας τους δασμούς και διαπράττοντας μεγάλης κλίμακας απάτη ΦΠΑ».
Εμπλοκή και άλλων χωρών
Η Kövesi εκτίμησε ότι οι απώλειες από το συγκεκριμένο σχέδιο, το οποίο επεκτείνεται σε 14 ευρωπαϊκές χώρες, ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ σε δασμούς και ΦΠΑ.
«Αυτό δεν μπορεί να συμβαίνει χωρίς διαφθορά… Υπήρξαν δημόσιοι υπάλληλοι που τους βοήθησαν, γιατί αλλιώς δεν μπορείς να στήσεις ένα τόσο μεγάλο σχέδιο», ανέφερε η Kövesi.
Η Ευρωπαία εισαγγελέας, η οποία ανέλαβε την ηγεσία της EPPO το 2019, δήλωσε ότι «η οργανωμένη εγκληματικότητα μεγαλώνει και ενισχύεται μέσω της εξαπάτησης των ευρωπαϊκών και εθνικών προϋπολογισμών».
Η απάτη ΦΠΑ έχει εξελιχθεί στην «πιο ελκυστική» εγκληματική δραστηριότητα στην ΕΕ, η οποία συχνά συνδυάζεται με την απάτη δασμών.
«Οι απάτες ΦΠΑ αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το μισό των εκτιμώμενων ζημιών στις έρευνές μας», είπε η Kövesi, προσθέτοντας ότι το κόστος των απάτων ΦΠΑ για την ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περίπου 50 δισ. ευρώ ετησίως.
Οι μεθοδεύσεις
Η Kövesi επεσήμανε ότι οι κινεζικές εγκληματικές ομάδες εμπλέκονται στις περισσότερες από τις τρέχουσες έρευνες για απάτη ΦΠΑ, καθώς προσπαθούν «να κυριαρχήσουν σε όλη την παραγωγική αλυσίδα… και να πληρώνουν το ελάχιστο δυνατό ποσό».
«Αν δεν πληρώνετε φόρους, μπορείτε να πουλήσετε τα προϊόντα σας σε χαμηλότερη τιμή από το συνηθισμένο.
Με αυτόν τον τρόπο επηρεάζετε τους παραγωγούς που βρίσκονται στην Ευρώπη», εξήγησε η Kövesi.
Η έρευνα ξεκίνησε με δύο μικρότερες υποθέσεις που σχετίζονταν με την ακατάλληλη δήλωση ηλεκτρικών ποδηλάτων και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στο Πειραιά και το ιταλικό λιμάνι της Μπάρι.
«Εισήγαγαν ηλεκτρικά ποδήλατα, αλλά τα δήλωναν ως αλυσίδες ή ελαστικά», ανέφερε η Kövesi, προσθέτοντας ότι αυτό επέτρεψε στις εγκληματικές ομάδες να παρακάμψουν τους αντι-ντάμπινγκ δασμούς και να αποκομίσουν «παράνομα κέρδη».
Στην Ελλάδα, η υπόθεση άρχισε με δύο εταιρείες που κατέθεσαν περισσότερες από 5.000 λανθασμένες δηλώσεις τελωνείου.
Οι δύο εταιρείες αποδείχθηκαν ότι ήταν «δοχεία» και οι κινεζικοί ιδιοκτήτες τους συνδέονταν επίσης με την ιταλική υπόθεση. «Είδαμε ότι υπήρχε η ίδια μεθοδολογία και το ίδιο μοτίβο», σημείωσε η Kövesi.
Οι εγκληματικές ομάδες φέρονται επίσης να δημιούργησαν «κέλυφος» εταιρείες για να αποφύγουν την καταβολή ΦΠΑ στο τελικό σημείο πώλησης των προϊόντων. «Δημιουργούσαν ψεύτικες εταιρείες και κανείς δεν πλήρωνε τίποτα», πρόσθεσε η Kövesi.
Επίσης, ανέφερε ότι οι τελωνειακές αρχές δεν ανίχνευσαν τα σημάδια προειδοποίησης στις δηλώσεις τελωνείου, παρά τα «μεγάλα κόκκινα σηματάκια».
Κατηγόρησε τους τελωνειακούς υπαλλήλους ότι «δεν έκαναν αυτές τις ελέγχους, επειδή μερικές φορές έπαιρναν μίζα».
Η κορυφή του παγόβουνου
Τρεις αξιωματούχοι που έχουν άμεση γνώση των τελωνειακών διαδικασιών στο λιμάνι του Πειραιά δήλωσαν ότι η υπόθεση απάτης «είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου», αναφέροντας την έλλειψη αυτοματοποιημένων συστημάτων σάρωσης ικανών να ελέγξουν σωστά τα εισερχόμενα φορτία.
Περίπου 5,1 εκατ. κοντέινερ φτάνουν στο Πειραιά κάθε χρόνο.
«Δουλεύουμε στενά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία γιατί ο στόχος μας είναι κοινός και αυτός είναι να εξυπηρετήσουμε το δημόσιο συμφέρον», δήλωσε ο Γιώργος Πιτσιλής, διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η οποία επιβλέπει τα τελωνεία στο λιμάνι.
Το ίδιο το λιμάνι ανήκει κατά πλειοψηφία σε θυγατρική της Cosco, της κινεζικής ναυτιλιακής εταιρείας που υποστηρίζεται από το κράτος.
Η Cosco απέκτησε τα μερίδιά της το 2008, κατά τη διάρκεια μιας σειράς ιδιωτικοποιήσεων που οι διεθνείς πιστωτές πίεσαν την Αθήνα να επιτρέψει μετά τη διεθνή διάσωση ύψους 300 δισ. ευρώ.
Η Cosco δήλωσε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει «μία σε εξέλιξη έρευνα», αλλά πρόσθεσε ότι «συνεχίζει να ανταποκρίνεται άμεσα στα αιτήματα των ελληνικών αρχών».
